A cidade das luces. Capítulo XIII

Víctor Pérez.

eu nunca vin un pobo en pé

se non cando berrase “nunca máis”

quedaron fotos das encrobas

e na memoria o frente popular

son irmandiñxs da fusquenlla

tavaravxs dun mártir de carral?

a dignidade

desta terra volverá

Sé[mente de vencer] (2019)

O Leo

O poder…

téntao,

de veras tenta facer esvaecer o orballo que produzo cando canto

aniquilar o poema proletario que traballa sen descanso nos meus ollos

e engancha parafusos dourados entre a imaxinación e o amor

                                                                                                                 Feliz Idade (2019)

Olga Novo

Despois de pasar polo cuarto de Serodio, un pequeno cubículo cunha cama de noventa centímetros, unha mesa de noite e unha cómoda de piñeiro mercado en Portugal, e cun armario de tea de cor azul, despediuse do vello cun apertón de mans que rubricaba a promesa que viña de facerlle dez minutos antes. No recibidor foise despedir da rapaza da entrada, Sonia, co mellor dos sorrisos dos que era capaz como comercial novato. Aproveitou para preguntarlle se o seu tío recibía moitas visitas. Ela contoulle que as fillas e unha das netas, Vanessa seguro, con frecuencia, e que tamén un amigo, Xosé, que ademais debía ser o seu xestor, xa que se ocupaba de todo o tema de pagos e papeis do señor Serodio. Aproveitou a entrada dunha chamada e que a rapaza se ausentou co teléfono sen fíos á procura de alguén, para asomarse polo mostrador, xirar o caderno de visitas e botarlle un ollo. A verdade é que para todos os anciás que debía ter a residencia, parecéronlle poucas anotacións, a maior parte delas da fin de semana. A sorpresa maiúscula foi atoparse con que dous días antes había anotada a visita de Xosé Melandro, tirou un par de follas para atrás e volveu atopar o mesmo nome dúas veces máis. Escoitou pasos e ergueuse tan rápido que se mareou un pouco e case cae. Mantendo o equilibrio como puido, alzou a man para despedirse de novo da auxiliar. Montou no coche e intentou ordenar os seus pensamentos. Non daba creto ao que atopara no caderno de visitas, Xosé Melandro era o nome do seu xefe, non podía ser casualidade. Pero por que o seu xefe visitaba o señor Serodio na residencia con tanta frecuencia? E segunda cousa, se o seu xefe levaba días sen pasar pola oficina e co teléfono apagado ou fóra de cobertura, como era que visitara o vello dous días antes se andaba desaparecido desde antes desa data. Mingos dixéralle que pasara pola súa casa e que estaba pechada e coas persianas baixadas. A última semana parecía sacada dunha mala película, e estaba desexando que todo rematase dunha vez, e volver á súa aburrida vida, ou non tan aburrida, se tiñamos en conta o embarazo de Marta. Por outra banda, pensou que sería aínda peor se fose unha serie dunha plataforma, xa que podía ser de tempada única ou ter continuación, e non se sentía con folgos.

Saíu da residencia e equivocouse no xiro, así que volveu pasar polo Centro Cultural de Beade. Non estaba disposto a dar máis voltas, así que freou de socate e meteu marcha atrás trazando un semicírculo, recibindo unha gran pitada do coche que ía detrás do seu e co que case provoca un accidente. Céntrate, pensou. O protagonista non pode morrer dun xeito tan parvo, non debe morrer. Salvo que sexa novela negra, e os protagonistas sexan López e Ufarte e eu sexa un secundario prescindíbel. Naaa! Non pode ser, sería un plaxio de Beleza vermella e non dan o perfil de Abad e Barroso.

—Eu son o protagonista!—berrou.

O tipo do outro coche fíxolle o xesto de que estaba tolo e continuou a súa marcha. El golpeou o volante para liberar a tensión acumulada ao tempo que se dedicou unha salva de parvos a si mesmo.

Dez minutos máis tarde, e grazas á boa sorte de dar con todos os semáforos en verde, deixou tras de si a Citroën e colleu a primeira saída da rotonda de acceso á Estrada de Camposancos, para deseguido na seguinte coller á esquerda e dirixirse cara ao Caramuxo, en lugar de subir á zona nova de Navia. Cruzou o polígono industrial deixando fábricas e naves a ambos lados ata que chegou á altura da gasolineira de Ricardo Mella onde o disco en vermello o obrigou a parar por fin. Cando cambiou a verde, cruzou a avenida e pasou por baixo do pequeno túnel que accedía á parte vella de Navia. Continuo a marcha ata a alameda, onde cando era cativo, acercábase co seu pai a ver xogar a balonmán ao seu irmán maior, naquela pista polivalente ao aire libre, na que aínda que chovesen auga e goles, non faltaba nunca. El xa non seguira coa saga deportiva familiar porque o seu equipo, o Chouzo, desapareceu cando o seu irmán rematou a EXB, e el, co primeiro estirón, pasouse ao baloncesto, primeiro nas canastras do Campo Vermello, e despois en varios equipos federados da cidade. Xirou á dereita e colleu a rúa que daba á avenida de Europa. Deixou o coche aparcado uns cen metros antes da casa de Serodio, ao carón dunha nave e en dirección de novo cara a Navia. Non quería chamar a atención. Camiñou ao carón das parcelas onde se podían ver os carteis de “Propiedade do IGVS” a cada pouco, ata que chegou á casa do vello. Xusto cando estaba ao carón da cancela de entrada cruzouse con dúas señoras ataviadas con senllas mallas do Decartón, camiseta e deportivas do Lidl e chaleco reflectante, pese a ser mediodía. Bisbou un “bo día”, e pasou de longo a casa, facendo ver que se dirixía a outro lugar. Xirou a cabeza despois duns poucos pasos, e cando as siluetas se asemellaban coa distancia a dous xeados de tutti-frutti andantes, desfixo o andado. Custoulle abrir a cancela, tanto que, pese ao frío, comezou a suar por efecto dos nervios. Por sorte conseguiu entrar e pechou rapidamente sentíndose a salvo. A imaxe do xardín e o patio que se topou resultaba desacougante. A porta da casa abriuse con facilidade, sentiu o cheiro a rolla de viño novo estragado, producido pola mestura do ar pechado macerado pola humidade. Notábase o coidado-descoidado, ese estado das casas cando ninguén vive nelas, pero a xente vai a elas, cada vez con menor frecuencia co paso do tempo. O proceso, que xa coñecía pese a súa curta experiencia no sector inmobiliario era o seguinte: Primeiro vaise abrir as fiestras unha hora, máis ou menos, ao tempo que se arromban un pouco as estancias e se regan as plantas. Durante todo ese tempo, interiormente idealízanse as lembranzas vividas na casa. Porén, logo dun curto período, apenas se empregan cinco minutos para revisar a caixa do correo e realízase unha curta inspección visual para ver que non hai inquilinos, dos de catro patas, e que enchen todo de cagadas. Tamén verificar que non apareceu ningún deterioramento importante no inmoble, cando si no animo das persoas encargadas desa misión, convertida xa nunha carga. O pai de Marta dicía que a xente cheira ás súas casas, e que as casas vanse recubrindo da pel que soltamos as persoas, ata converterse en híbridos que precisan respirar igual que calquera outro ser vivo. A el iso producíalle certo sentimento entre o noxo e o medo, aínda que despois de ler Xa non vivimos no castelo, de Shirley Jackson, no Sete Vidas, o club de lectura onde comezara a ir, pensou que o seu sogro tiña toda a razón.

Arredou eses pensamentos, máis propios dunha película de Park Chan-wook, e centrouse en atopar a caixa de ferro da que lle falara Serodio. Pensou en que lle tiña que ter preguntado exactamente onde estaba, e que non tiña claro quen estaba peor, se o vello ou el. Remexeu con coidado de non deixar pistas de ter estado alí. Inspeccionou armarios e caixóns, tamén debaixo da cama e nas lacenas da cociña. Nada, onde carallo estaría a caixa? Realizou unha inspección xeral do salón e viu que había unha foto grande na parede, ao carón dun reloxo de péndulo, con dúas nenas, que pola roupa que levaban, debían ser netas. Lembrou o que lle dixera o vello na residencia, “as miñas chulas coidan dela”. Achegouse e mirou detrás da foto, nada. Mesmo abriu tamén o reloxo, nada tampouco. Igual o vello chocheaba e aquela caixa tíñaa Vanessa ou a súa nai.

Saíu ao exterior para fumar un cigarro e pensar de novo na conversa con Serodio. Cando levaba tres ou catro caladas chamoulle a atención a pa escavadora que había ao carón do muro da finca, e xusto pegado ao muro polo lado interior estaba o pequeno galiñeiro.

—Será cabrón o vello!

Achegouse ata alí e abriu a porta. Dentro había tres galiñas, unha branca, unha castaña e outra negra. Colgado cun par de cordas dun vello tubo fluorescente había un comedeiro metálico onde apenas quedaba algo de mestura de penso e picón; un barreño con auga bastante sucia e un par de caixas de froita de madeira vellas detrás dun palé que debía facer as veces de liteira. O chan estaba cuberto de palla seca e cagadas das pitas e, afortunadamente, non entrara auga das últimas choivas. Á primeira vista non parecía haber ningún lugar onde puidese estar a caixa que buscaba, ao mellor equivocárase. Achegouse a onde a pita negra parecía estar chocando algún ovo e intentou que se movese, pero a galiña nin se inmutou. Pasoulle a punta do pé por baixo facendo un pouco de panca para ver se se marchaba do sitio, nada. Fixo máis forza e a churra saltou ata case a altura da súa cara. Co susto cambaleou, intentou asirse ao palé, pero o que fixo foi tirar con el. Afogou un “merda” ao tempo que lle lanzou unha patada a unha das caixas de froita. Sentiu como a dor lle percorreu desde a punta da deda maior do pé dereito ata a coxa. A caixa apenas se movera, levantouna. Alí estaba, cuberta por unha tea que algunha vez foi branca, a maldita caixa. Pesaba bastante, así que a colleu coas dúas mans. Era a típica caixa metálica na que a xente antes gardaba algo de cartos, as escrituras da casa, os reloxos que soamente se usaban nas festas, as cousas importantes de antes.

De súpeto escoitou un ruído tremendo e sentiu como escachaba a parede de bloques e parte do teito de uralita. Caeu ao chan sobre a palla e a merda de pita. Algúns anacos pequenos golpeárono. Saíu correndo do galiñeiro cargando coa caixa, pechou a porta. Correu cara á saída do terreo e pechou tamén o portón. Agochou a caixa entre unha mata de hortensias, sacudiu o po da roupa e púxose a camiñar na dirección a onde deixara o coche aparcado. Rapidamente o lugar se encheu de curiosos. Un home cun casco de obra branco na cabeza e cun chaleco azul de traballo, e que tiña pinta de capataz ou xefe de obra, gritáballe a outro que estaba sentado aínda na pa escavadora cun chaleco idéntico e un casco laranxa.

—Baixa de aí, cachalote. Pero que cona estabas a pensar?

—Síntoo, deille marcha atrás sen querer.

—Xa verás como veña a de prevención e che pase un test de alcoholemia. Que vides do xantar cargados de máis.

—Non, xefe, de verdade, que so tomei un par de 0,0.

Apurou o paso, aínda que lle doía un pouco o xeonllo e o ombro dereitos, que foron os que recibiran algún golpe. Chegou ao coche. Sentou sen pechar a porta e botou un grolo de auga da botella que levaba no portabebidas. Non sabía demasiado ben, pero precisaba quitar o po e o susto da gorxa. Enxaugou a boca cun segundo grolo que cuspiu fóra. Estirou o corpo e pechou os ollos cinco minutos. Arrincou o coche e deu volta para pasar por diante da casa de novo. A maioría dos espectadores xa marcharan. Aparcou á altura da mata de hortensias. Abriu as dúas portas do lado do copiloto, coma se estivese a buscar algo, e disimuladamente, chimpou a caixa no chan da parte de atrás do coche. Montou de novo e liscou facendo esforzos por manter a calma e non pisar o acelerador a fondo. Ao chegar á avenida de Europa xirou á dereita. Cando chegou á rotonda do Amor de Deus soaron os sinais horarios das tres da tarde na radio. Decidira pasar pola oficina, confiado en que a esa hora non habería ninguén, e así podería inspeccionar ben o que se puidese atopar no interior da caixa. Cando entrou no barrio pola rotonda do banco comezou a chuviscar. A sorte virou de novo ao seu favor e aparcou xusto diante da porta da axencia. A porta da rúa estaba pechada sen chave, sinal de que habería xente na oficina veciña. Abriu sen facer ruído a porta da axencia e pechouna ás súas costas. Colocou unhas follas dun xornal vello enriba da súa mesa e sobre estas o paquete. Quitoulle a tea protectora e deixou ao descuberto a caixa de cor azul metalizado. Estaba pechada, xa o supoñía. Colleu no peto o xogo de chaves que lle dera Serodio e viu unha chave pequena, que xa perdera o brillo que tivera noutrora. Encaixouna na pechadura, xirouna tres veces á dereita co acompañamento do mesmo número de clics. Sentiu como a tapa cedía un pouco. Agarrou o lado coa man esquerda e tirou da tapa coa dereita, apenas notou resistencia. Sentiuse coma Indiana Jones na busca da arca perdida, oxalá atopase respostas e non a caixa de Pandora.