A contrapel. Capítulo 3

Fran Fernández Davila.
2
Levoume un tempo enorme atopar unha mínima peza de información veraz sobre a miña actriz favorita. A persoa detrás daquel corpo era coma unha pantasma ou unha lenda. Había libros de até cincocentas páxinas repletas de ausencia de datos, de indicios que non levaban a ningunha parte e explicacións posibles sobre os sete anos xustos de inactividade entre películas. A realidade sería máis estraña do imaxinado.
Da lectura dos libros deducín que todos erraran. Se algún deles estivese acertado, xa terían atopado a misteriosa literata porno. Non obstante, moitos baseábanse nunha rigorosa investigación de campo, da que non se podían desprezar os datos iniciais. O camiño que me levaría a ela agardaba aí, só que descomposto en pezas diminutas no medio dunha morea de pistas falsas. Así, decidín empezar por facer minaría, partindo os textos en grandes pezas, esmiuzándoos en pequenas pedras, moendo e peneirando cada palabra na busca da pebida de ouro que me iniciase no camiño correcto. E así foi.
A primeira pista deuma un comentario no libro dun estadounidense sobre o acento da súa compatriota. Para min fora sinxelo deducir a súa nacionalidade cun simple visionamento da versión orixinal dos DVD, pero o libro afinaba moito máis. Mantiña que a estrela nacera e se criara en San Francisco. A xustificación baseábase no acento que a moza utilizaba no primeiro filme, e en determinados termos escritos no segundo libro, que só podería utilizar alguén cun espertar sexual nas rúas da cidade portuaria.
Ese indicio foi clave para comezar. Eu xa dera unhas cantas conferencias no fogar do Golden Gate e contaba alá cuns cantos coñecidos, que non amigos. Fose coma for, botei man dos contactos que abofé me debían favores e púxenos a traballar. Peitearían a cidade de consulta en consulta. Buscarían un doutor ou doutora cunha paciente famosa na intimidade do dormitorio. Amosarían fotos, lembrarían un reality feito trece anos atrás. Aplicarían todas as súas técnicas de persuasión. Insistirían moito mais alá do segredo profesional dos interrogados. Á fin e ao cabo, se as miñas suposicións eran correctas e non se trataba de inmediato, a esperanza de vida da enferma sería moi curta.
Porén, a busca non foi como agardaba. Pasei días, semanas e logo meses baixo a máis completa escuridade informativa. Cheguei a pensar que os meus contactos me ignoraran, pero non permanecín inerte nese tempo. Eu, pola miña parte, procurei o teléfono da compañía produtora, unha pequena empresa independente que, grazas ao éxito da saga, se convertera no selo de referencia en cultura erótica de vangarda e calidade. Mesmo nalgúns mercados se comparaba coa tecnolóxica Apple. «Unha mazá mordida encaixa mellor co noso culto ao pecado», linlle a un dos seus executivos nunha entrevista para Life.
Como cabía esperar, a compañía mostrouse impermeable ás miñas peticións. Xa a telefonista do primeiro contacto resultara unha barreira imposible de franquear para as chamadas. Ninguén querería responder a preguntas feitas dende o estranxeiro. Quizais o meu acento era demasiado latino para semellar respectable. Usei correo e notificacións oficiais, Facebook, Twitter e tam-tam; todos asinados co título do doutoramento e o currículo de eminencia médica. Tampouco houbo resposta. A perversión do público xeral utilizara trucos parecidos antes ca min. Coma Pedro diante do lobo, chorei de ironía, pero insistín. Levoume dúas semanas adicionais de chamadas diarias até que unha interlocutora desbordada escorregou un número de teléfono sen nome. Atopárao nun pequeno caderno negro que lle regalara o seu predecesor despois de ser ascendido. Fíxome prometer unha discreción infinita e colgou pedíndolle a Deus non volver oír a miña voz de monstro deforme.
«O teléfono ao que chama está apagado ou fóra de cobertura». Naqueles últimos sete días de procura, a alocución cruzou tantas veces os meus tímpanos, que crin que soaba xa dende dentro do meu cranio. Pero eu seguía. Chamaba ás horas en punto e media pola mañá. A e cuarto e menos cuarto pola tarde. Mesmo puxen o espertador cada dúas horas na madrugada. E nada. Cando me venceu o cansazo, collín a maleta e marchei ao aeroporto. Xa durmiría dun tiro no avión.
-II-
Os meus ollos descansan nos xardíns de Yerba Buena mentres escoito a explicación do xefe no seu despacho do andar 42. Sei que se ergo a cabeza atoparei a pirámide da TransAm acoitelando sen piedade a baía onde ti e mais eu navegamos moitas veces. De forzar un pouco a vista, as torres vermellas da ponte amosarían os seus cumios por riba da brétema da mañá. A paisaxe dende os nosos escritorios é un regalo do universo.
Como xa che contei, mamá, eu tamén estou instalada nesa altura desde os cambios no Departamento de Finanzas, pero agora o vello fálame do interese do Consello de Administración no meu traballo. A min non me pode importar menos. Dirixir unha empresa que en segredo xa me pertence, paréceme un reto improdutivo. Sobre todo se non podo botarlle a man ao pescozo a algún deses corvos de traxe negro que só ven números no cartel que leva o nome da familia.
Canto adoro ese home! Cantas cousas me aprendeu en tan pouco tempo! «Identidade corporativa? Parvadas!», repite sempre. «Alma! A alma dunha empresa é un espírito formado por miles doutras almas, coma un arrecife de coral integra millóns de animais, coma unha fraga se compón dunha miríade de especies por polgada. Non importa a publicidade, nin os editos, nin as revistas de empresa, nin os seminarios de lavado de cerebro… Importa o día a día, o café da mañá, o sorriso da túa compañeira de traballo, as alegrías compartidas, os desgustos soportados entre todos, as familias, o respecto polo individuo e a súa privacidade».
«Calquera outro tipo de empresa é un cárcere. Ninguén coida a casa doutro mellor que a súa, e non se pode agardar nada de xente descontenta, de directivos que antepoñen a súa carreira profesional ao ben da compañía, de empregados que pasan o día coma se fose unha condena de oito horas. Non se pode permitir que os supostos líderes convertan un lugar de creación de valor nunha prisión mental. Eses trepas son o cancro das corporacións. Hoxe en día todo o mundo prefire ser un cabeza de rato, mentres poida conducir un Mercedes ou cear en sitios caros á conta doutros».
Non entendo, mamá, como este home non é o presidente desde hai anos. Onde pasou a súa vida? Todos nos preguntamos iso na oficina. Hai quen di que apareceu un luns de hai vinte anos, en pantalóns vaqueiros e cunha americana vella; que aparcou a súa bicicleta en recepción e subiu a pé ao primeiro andar; e que aí quedou. No seu pequeno Departamento de Risas, como el lle chama. Agora xa non vén en bicicleta. Seica conduce un Mini, que en San Francisco disque é coche de muller.
O xefe segue a falar. Será mellor que preste atención. Se tivese trinta anos menos non lle quitaría ollo de enriba, nin oído, nin mans… Non te amoles, mamá. Teño ben marcado o que me aprendiches. Independencia. «Só desde a independencia se pode escoller. Só desde a independencia se pode vivir. Só desde a independencia se ama de verdade». Bótote en falta, mamá. A imaxe da baía tras o cristal non para de amosarme a túa cara.
Soa o teléfono. Chama o asistente do presidente. Hai reunión na 49, máis cambios, de seguro. O primeiro informe foi tan duro que a Dirección se viu obrigada a remodelar o Departamento Financeiro. Aquí estamos nós agora, emitindo un segundo informe que deixa o primeiro coma unha panxoliña. Á segunda semana xa avisamos de que a situación é peor do que previmos, e un par de meses despois intentamos cuantificar o tamaño do burato económico. Na reunión de hoxe só se poderá falar de canto tempo tardará en tragarnos a todos. Eu non subirei, pero o xefe vai pasar un mal momento alí arriba.
Acaba de baixar Lorenzo, o asistente do presidente. Disque mandaron liscar a todo o mundo entre o 45 e o 49. Queren a máxima intimidade. Parolamos un anaco. Lorenzo é italiano, moi atractivo, e moi presumido tamén. El cre que flirteamos, pero eu non fago máis que xogar coa conversa; insubstancial, por certo. Fítame directamente aos ollos, sabedor de que os seus son grandes e verdes, coma discos de semáforo aberto. Ocupa unha enorme parte do meu espazo vital e mesmo tenta tocarme o ombreiro un par de veces. Eu disimulo e finxo apartar o pelo do seu obxectivo. Así evito que me roce tan sequera. El segue coma se nada, coma esas quenllas da baía que cegan ao detectar unha presa. É incapaz de interpretar os sinais. Ou de facerlles caso. Agora senta na esquina da miña mesa, e cruza os brazos para espremer os bíceps, coxas, peitorais… Macho de primate en total exhibición. Uf! Noutra época levaríao para xantar, unha cousiña rápida, e logo ao caldeiro do lixo, con envoltorio e todo.
Meu Deus! Non sei que pasa alí arriba. Ao primeiro penso en tronos, pero axiña me dou conta de que son disparos. Polo menos varias ducias. Medio cento. Un trebón. Lorenzo queda co cu pegado á miña mesa. Eu tampouco me movo. O letreiro do ascensor si que se move e faino nunha conta descendente. Os dous bonecos paralizados contemplamos cada número até chegar ao 42. Non segue cara ao 41. Para no 42, aquí, no noso 42, non hai outro 42. As portas do elevador asubían nun parto interminable. Conxélaseme o sangue na cara. Un home de camisa branca e vermella aparece pola porta. Leva o pelo engomado e a cara chea de salpicaduras. É o antigo director financeiro. Fita para nós a través das súas lentes de deseño e apunta coa pistola. Escoito o cranio de Lorenzo abrirse e caer ao chan. Eu acubíllome debaixo da mesa. Soan balas coma graínzo, e unha choiva de estelas crávaseme nas mans, que se esforzan en protexerme a cara. Noto as pequenas agullas de madeira nas pernas e no pescozo. Sinto vibrar o piso cos pasos do asasino.
Xa podo ver os seus pés á miña altura, parados, coma intentando reter o momento do clímax, que no se escape, que non se esqueza, que non esvaeza… Escoito o clic dunha pistola. Choro e penso en ti, mamá, e no moito que te quero.
A primeira parte non cadra. Non parece primeira persoa, é un resume demasiado -pero demasiado- elaborado e requintado, é como poñer o smóking para durmir. E non, iso non é ir durmir elegante, é non saber escoller ben a roupa.
A narracion desta parte non é consistente coa da primeira. É coma se fose un relato distinto, que poderia ter sido escrito (pola personaxe, digo) incluso antes que o do capitulo 1. Fai falta unha continuidade loxica-emocional no discurso do tipo, non o podes resetear cada vez que queres que conte algo. Levoulle un tempo enorme atopar informacion. Que fixo nese tempo, quen era antes e quen foi agora, que cambiou dentro del, que lle preocupou nese tempo, que viviu? evidentemente o autor non ten que contar nada disto, pero ten que ter en conta que inda que non o conte, sucede. Sucede porque é un ser humano falando da sua vida en primeira persoa, e ese tempo puideron ser anos. E se contas algo anos despois de que comezara o proceso, xa o contas desde esa perspectiva, non falas de durmir no avion, porque iso pasou tamen fai anos. Hai que atopar a perspectiva desde a que queres contar a historia e seguir esa liña, non sar saltos lunares por onde parece que convén.
Na segunda parte pasa parecido. tamen ten forma de relato que comeza e remata, non de capitulo de novela. Disimula mellor porque está en presente, pero é un espellismo, a narracion non funciona, pérdese na necesidade de dar detalles e descripcions (escoito o clic dunha pistola), e as unicas veces que pode pensar é para mencionar á nai.
Hai que borrar todo e comezar de novo (ou continuar desde aqui, polo menos) en 3º persoa pasado. Non vexo outra forma de salvala.
Con este capítulo pásame que vexo unha distancia maior entre a voz narrativa en primeira e o que esta narra. Xa botaba en falta, no primeiro capítulo, máis peso da subxectividade de quen relata algo tan peculiar e tan íntimo. Pero neste caso a distancia faise maior e iso afástanos desa voz. Había máis uso de elementos de modalidade no primeiro caso (as alusións a el mesmo, en forma de pronomes, verbos de valoración, etc.). Aquí a partir da terceira liña son escasos, exceptuando as inevitables primeiras persoas no verbo, e o efecto é o de trasladar a novela a unha narración en terceira. Pero non o é. Total, unha distancia que resulta estraña.
Na segunda parte si vexo máis coherencia co capítulo anterior, se ben hai detalles que resultan excesivamente narrativos para esa voz confesional que se dirixe á nai (a cita literal das palabras do vello, por exemplo). Logo si me gustaría que houbese máis acceso directo aos pensamentos de quen oe disparos. Póñome no lugar da protagonista e imaxino outro tipo de frase.
Polo demais, está ben escrito e o texto séguese con comodidade. O que percibo é que se reduciu a progresión que levaba nos capítulos anteriores. O consello de Lois Z é unha posibilidade, aínda que habería outro camiño, o de fortalecer a primeira persoa, no caso do dermatólogo. Os elementos seguen a ter unha potencia narrativa evidente.
A primeira parte, resultou para min unha lectura moi lenta. Hai partes nas que se profundiza demasiado en nun feito
“Peitearían a cidade de consulta en consulta. Buscarían un doutor ou doutora cunha paciente famosa na intimidade do dormitorio. Amosarían fotos, lembrarían un reality feito trece anos atrás. Aplicarían todas as súas técnicas de persuasión. Insistirían moito mais alá do segredo profesional dos interrogados”
O propio verbo “peitear” nese contexto,xa supón unha busqueda concienzuda. Todo o demáis penso que xoga en contra.
A segunda parte sen embargo, gustoume moito máis. A personaxe diríxese á súa nai e iso dalle dirección. Ademáis o feito de insertar frases de outros, alixeira o texto.
Gustoume a acción do final. Veremos que ocorre aí!!