A Converxencia. Capítulo 8

Pablo Pesado.

Un día algo insólito aconteceu. Coloquémonos nunha boa perspectiva: o último evento verdadeiramente insólito fora a desaparición dunha porción xenerosa da nosa ontoloxía; evento que, embora extraordinario, estaba afastado da aldea de Franza do ano 657 por exactamente 657 anos. A memoria da fin da civilización perdérase para quen non morase na biblioteca, quere dicir, para todo o mundo; daquel incidente subsistía apenas un regueiro turbo de mitoloxías —no mellor dos casos— de supersticións —nos casos máis vulgares, quere dicir, os máis frecuentes— que rememoraban de maneira oblicua a hecatombe que inicialmente as procreara. Alén de se perpetuar nos séculos, o estado mediocre da vida aldeá proxectouse na imaxinación popular para os tempos recuados, enxendrando así un pasado eterno en que a converxencia sempre fora a converxencia —quere dicir, e paradoxalmente— en que a converxencia nunca converxera, porque sempre fixera parte das regras do xogo do universo.

Con todo, un día aconteceu algo insólito. Aconteceu unha visitación alieníxena. A nave non emerxeu no ceo como un cometa aceso, nin caeu sobre os campos de trigo fendendo un cráter. Foi descendo amodo e seguindo unha traxectoria en espiral, pairando por obra das gasas que, dispostas en demasiadas camadas como para as numerar desde o chan, compuñan a súa estrutura. Cando foi avistada por primeira vez, ocupaba o ceo todo; tal e como se un anxo tivese interposto un vitral entre o sol da tardiña e a vida arredor da Converxencia. A imaxe do vitral é precisa: tamén aquí había seccións separadas como fragmentos de vidraza, unidas por unha arboratura intermedia, tal e como o chumbo no vitral. Do punto de vista da nosa bioloxía, imitaba unha rede de vasos capilares; mais a metáfora é demasiado audaz e nada me fai pensar que aquela cousa precisase calquera forma de irrigación.

Sexa como for, en cuanto ía descendo tamén se repregaba sobre si mesma, a pesar de ao comezo ninguén poder percibir o pausado ritmo de introxección. O que unha semana antes fora un acúmulo vaidoso de doseis diminuía o seu tamaño e íase concentrando nun invólucro redondo que podería lembrar, non sen algunha imaxinación, o capullo dunha flor. Pasados varios días, e nese estado progresivamente concentrado, acabou adoptando a medida aproximada dunha casa pequena, a forma dun ovo de ave e unha superficie estriada de textura áspera. Foi así como se pousou algúns centros de metros alén do cinto urbano da aldea.

O censo populacional da altura era de 68 persoas: todas elas logo se reuniron en volta do artefacto ou criatura ou divindade, dispostas a averiguaren de que dimensión ou planeta ou civilización proviña e que plans cismaba, se é que se trataba dun ser capaz de plans. Quen no nlevaba o machado de picar a leña apañara algún outro apeiro menos filoso, mais ninguén saíra ao encontro do visitante coas mans baleiras. Había incluso quen portaba armas de fogo —herdadas de xeración a xeración a xeración a xeración entre segredos e malentendidos— de que ninguén tivera nunca antes noticia, e cuxa pólvora había estar algo máis do que húmida.

Os veciños demoraron cousa de catro horas en furaren cos torpes sachos aquela couve esaxerada. O casullo renxía ao contacto co ferro punxente; uns pavillóns laterais expelían en todas direccións o inequívoco pranto dun meniño acabado de nacer. A prata visguenta que xorraba das paredes cortadas ameazaba con formar un pequeno pantano, o cal dificultaba aos operarios operaren. Non só porque esvaraban na pucharca que se estaba a formar, mais porque desconfiaban da natureza do fluído, e debían virar a ollada constantemente ao chan para asegurar que o inanimado continuaba sen animar.

Cando chegaron ao cerne da estrutura non acharon nada. Aquilo comportábase, verdadeiramente, como unha couve e, como a couve, só tiña couve dentro: non, desde logo, un misterio. Coa noite xa enriba, a veciñanza abandonou o traballo e trancou as portas das casas. Por primeira vez en seiscentos cincuenta e sete anos sentían que debían activar os remotos protocolos destinados á inimizade tribal.

Cando amenceu, o envoltorio se encontraba xa en avanzado estado de putrefacción. Expelía unha fragancia adocicada —un tasto metálico perduraba no final, desaconsellando o uso alimenticio— contra a cal as persoas máis idosas interpuñan sobre a boca un lenzo groso. Foi pronto consenso queimar o casullo; imperaba o temor de que a podremia podería ser, naquela criatura distante, o primeiro estadio do nacemento e non o epílogo nauseático da morte. Cando a nave se mostrou indiferente ao fogo —fóra dun estalo e dunha mudanza súbita de cor—  alguén propuxo empregaren soda cáustica —que un bibliotecario dos primeiros tempos ensinara a producir, seguindo un volume divulgativo de Los grandes descubrimientos de las culturas arábigas, filtrando reiteradamente auga a través de cinsas vexetais—, que funcionou admirabelmente ben, a pesar de tornar o arrecendo en fedor durante varios días e noites.

En cuanto todos inspiraban a desintegración purulenta da nave, na lameira prateada que fora escorregando cara a aldea durante a noite anterior íanse formando nodosidades e bulbos que insinuaban as propiedades da materia sólida —e, nomeadamente, daquela materia que está tocada polo principio da vida orgánica. Esas insinuacións corporais logo sumían na superficie arxentina do regueiro, que recuperaba o seu comportamento líquido. Mentres a aldea velaba o seu antigo carapazo, o fluído penetrou nunha casa rústica do arrabaldo da Converxencia.

O certo é que decorreron varios anos antes de alguén atopar o alieníxena. Tivera a boa ou a mala sorte de refuxiarse nunha cuba de viño que as pobres colleitas daqueles anos —despois da chegada do visitante o clima se mostrara perturbado— mantiveran sedenta. Por que boa sorte? Primeiro, porque ese período de repouso isolado permitira ao ser concentrar e recuperar a súa integridade física ou ben artellar unha nova e provisoria para a atmosfera á cal migrara. Segundo, porque, pasados eses anos, o sentimento de ameaza grupal fora apagándose aos poucos. A aterraxe, frecuentemente lembrada e fantasiada nas noites esotéricas do (pseudo)inverno, seguía presente, mais o desinterese da criatura en realizar calquera tenteo ofensivo, a súa expresa vontade de agocharse —que, por paralelismo cos animais próximos, só podía indicar terror e submisión— e, en fin, a evidente incapacidade da cousa para xestionar a súa corporalidade nese estraño planeta, introducían o extraterrestre na categoría das raridades da natureza e non, desde logo, no das ameazas da natureza. Por que, logo, mala sorte? Porque, quer pola súa incompatibilidade co novo hábitat, quer por unha ferida ou doenza importada desde os que queira que fosen os pagos lonxincuos dos que procedía, a criatura estaba a morrer. Amodo, como morrían os da súa raza, si; mais amortecía.

Atopouno a señora Gulerpes cando trataba de exterminar unha praga de ratos que acompañaba a casa desde había meses. Tirou a tampa da cuba e o alieníxena reptou espavorecido até que lle fallaron as forzas; no medio dun campeiro foi obxecto do severo escrutinio veciñal; as razóns que arriba indiquei predispuxeron a piedade e non a xenofobia; o compostor da aldea, home de bos sentimentos, soubo recoñecer o retardo con que chegaban as primeiras proclamas racistas e locucionou de maneira emotiva para mover os veciños a compromisos firmes de paz e respecto. Conseguiunos. El mesmo ofreceuse a coidalo despois de que, coa axuda dalgúns brazos e algúns capazos, o deitasen nunha desas vellas bañeiras de porcelana, reliquias arqueolóxicas cuxo sumidoiro foi taponado con cera gorda de abella.

Na aldea nunca souberon cal era o nome do ser do espazo exterior ou se na lúa ou no vórtice eléctrico en que talvez medrara era costume dar nome propio aos seres que padecen. Eu, que si o sei, podo dicir que non era así, e que o ser descoñecía o nome; e que cando o compostor, persoa máis próxima a el e, por iso mesmo, tradutor oficioso —entre as moitas outras cousas oficiosas que lle era: cociñeiro, instrutor, enfermeiro, limpador…— decidiu que o seu nome era Iq, o nomeado nunca chegou a atinxir o funcionamento social desa expresión. Iq era palabra incesante con que o seu coidador o apelidaba; cando os veciños facían unha desas visitas que mesturaban amabilidade, suspicacia e curiosidade, reiteraban Iq de novo a toda hora. Iq foi unha das poucas palabras que Iq chegou a detectar como palabras, isto é, como algos que non son algos de verdade, mais intermediarios doutros algos. Non chegou a atinxir, porén, que ese algo último era el mesmo. Na plenitude da súa aprendizaxe sobre a nosa antropoloxía, chegou a disterar certas conxuncións, algúns artigos, pouco máis. Mais nunca determinou que e, os e embora eran entidades da mesma natureza que silabario, trasantonte ou merengada. Estas últimas entraban na categoría de simples barullos —amatorios ou denigratorios, tanto tiña. Aínda determinando que existían cousas que as persoas usaban como os fantasmas comunicativos doutras cousas, nunca chegou sequera a conxecturar que boa parte dos ruídos articulados que expelía a boca humana formasen calquera tipo de harmonía unificada.

O compostor, naturalmente, non quixo asumir esas limitacións; estaba persuadido de que a criatura non só era racional, mais profundamente humana. Nos primeiros días do coidado, cando o menciñeiro probaba a deitar sobre os seus distintos furados alícuotas minúsculas das súas beberaxes maxistrais na procura dalgunha reacción positiva, cría poder conferir como a súa superficie prateada se toldaba en sinal de dor, como un pseudópodo non-newtoniano premía delicadamente o pulso do seu coidador para mostrar agradecemento, como unha rañura vertical sorría. Cando un novo órgano surxiu no exterior de Iq —un caldeiro ou ánfora semellante aos que posúen as plantas da familia Nepenthaceae— e comezou a emitir zunidos eléctricos, quixo tomalo como proba da súa hipótese: Iq trataba de se comunicar. Na realidade, só visaba replicar os sons máis habituais entre os que ouvía, xa que nas pastaxes de Ru1-83, onde nacera, a vida é máis leda se o ruído é absoluto, e os seres conscientes esfórzanse en ocuparen todo o espectro sonoro como quen amobla un fogar ou aniña o ollo dunha árbore.

Os primeiros días ao coidado de Iq foron de noites breves e mal durmidas. Unha vez findado o mes, o médico quixo coñecer no feito de que o visitante non tivese morrido que fora definitivamente curado. De entre todos os alimentos fornecidos, Iq apenas aceptaba o millo crú: conducíao por un tubo a unha bolsa externa en que o facía centrifugar para, decorridas unhas horas, dexectalo completamente íntegro mais desprovido de cor, peso e textura. Se aquilo era unha forma de alimentación, ninguén o puido saber; mais é certo que por apetito ou por costume, cada vez consumía máis millo. Nunca quixo ver a luz do día, a pesar das primeiras tentativas de o levar ao exterior por medio de sellas. O exterior non lle proporcionaba ningún interese.

O tempo confirmou, en fin, o carácter inofensivo da criatura, mais tamén suxeriu que a palabra criatura talvez fose unha hipérbole cando aplicada a unha alma tan vexetativa. Nada disto contrariou os esforzos do menciñeiro por demostrar a teoría contraria. Tentou achegar á súa pel gomosa as ilustracións avellentadas de libros parvulares emprestados do bibliotecario; entoou agarimosamente as cantigas herdadas dos seus vellos, ás cales Iq reaccionaba de maneira moi infrecuente e pouco predicíbel; percorreu, até, camiños reprobábeis, como os de expor o convalecente ás sensacións extremadas do xeo, do lume, da ortiga, da cóxega. Nada prosperou; o ánimo daquel home, que cría ter triunfado como médico mais fracasado como ser social, tornou amorniado. Aceptou por fin que Iq desexaba apenas a quietude da súa bañeira e o banquete diario, aliás non moi custoso, dun pequeno saco de maínzo.

Unha noite case seis meses posterior á chegada do visitante o seu coidador acordou por obra dun crepitar metálico que soubo chamada. Avanzou polos corredores somnolento; cando chegou ao que agora era o cuarto de Iq achouno nunha modulación —a palabra axeitada sería, talvez, forma, metamorfose, escorzo? Resolver ese vocabulario excede os límites do meu— que lle descoñecía: aberto como un sartego ou un remuíño, ofrecendo un lugar no seu interior do tamaño dunha humana media. Había naquela nova constitución algo descaradamente sexual, a pesar de que nada dela remedase exactamente a reprodución mamífera nin as súas eroxenias: non eran sedutores nin os seus tentáculos desmacelados escorrendo fóra da bañeira, nin o cheiro agre e apexegado que enchía o cuarto, nin a lama negroarxentina que albergaba a cavidade oferecente, nin a tímida babuxe que surxía das pequenas fendas ou bocas abertas na pel que boqueaban como mamando osíxeno. Mais había, con certeza, un fulgor lascivo en todos eses elementos. Alcanzaban a reflectir, de maneira certamente esguellada, unha idea-sexo humana que Iq non podía emular, mais que conseguira reinventar de cero por enxeñaría reversa. Nada disto puido razoar o compostor, cuxa comprensión cabal de que ía aceptar o cortexo do alieníxena chegou moito despois da propia aceptación. De súpeto xa estaba dentro do seu amante e percibiu como o útero voraz que o contiña comezaba a posuílo por súa vez.

Aquela noite o compostor instruíuse no pracer da carne que unha vida tristemente célibe lle negara. Tamén aprendeu que a criatura ía morrer nunhas semanas. Os amores improbábeis entre aqueles dous seres foron extasiantes, esgotadores, zoupóns; ocasionalmente fermosos, a miúdo despeitados, finalmente tristes. O compostor convenceuse, primeiro, de que Iq descera do ceo —noción que había séculos que recuperara o seu vello papel de firmamento liso, esquecida a infinitude do vello universo— na procura do seu amante destinado. Despois de conseguir facer pasar ese pensamento por racional, persuadiuse de que a historia colectiva dos seus respectivos pobos conducía a ese momento de cópula, pois ninguén antes coñecera o verdadeiro amor, que só podía emerxer do contacto entre aquelas dúas criaturas dispares. É pouco previsíbel que Iq compartillase esas megalomanías; mais si acho que, durante esas operacións mecánicas e hidráulicas a que sometía o seu esposo, emerxía algo nel que talvez non fose un sentimento —pois sentimento era concepto asaz estranxeiro— mais que, sen dúbida, si constituía algunha declinación interdimensional do que neste planeta —do que neste lugar que fora en tempos planeta— costumabamos chamar amor.

Nas noites de furor lúbrico o compostor preguntáballe ao amante:

—Amor, rei, merlo, destino: cal é a túa ferida? Cal é destes poros o que te desangra? Cal destas fendas te derrete? Que meles son as que te calman?

Se callar a ferida do ser non era outra que a súa propia existencia física, e aqueles encontros voluptuarios destilaban algún tónico que minoraba o seu malestar, mais non apagaba a orixe da morte. É posíbel que para Iq morte significase aquela corporalidade lamacenta en que o embutía a nosa realidade, e que só nas augas procelosas do Nada Absoluto puidese estar, verdadeiramente, vivo. Durante os case tres meses de amor que partillou co seu anfitrión Iq foi perdendo masa corporal devagar até devir aos poucos unha poza, unha pociña, unha presadiña de auga clara que cabía na palma dunha man neonata. Quen fora o seu amante levou nunha cunchiña os seus restos para fóra da casa e deullos a terra para que os acabase de filtrar. Rezou entón exequias a deidades novas que aínda non tiven tempo para apresentar e anunciou á Converxencia que, de novo, estaban sos no universo.