BiosBardia

O país dos libros en galego

‘A despedida’ vs ‘Diana ou o castelo de novembro’

Castelo e lago.

Xornada 1 da Liga Maruxairas da Primavera 2021. Duelo entre Érica Couto e Fran Fernández Davila.

A despedida

Érica Couto.

—E non sería mellor irmos polo bordo?

Ofelia riu cos dentes, coa lingua, coa boca enteira, matando polo camiño a miña proposta. Tirara a roupa do corpo e quedara en bragas: eran anónimas, de algodón branco revellido a forza de lavalas, pero enriba dela semellaban a armadura natural dun animal mitolóxico. Suxeitador había anos que non levaba. “Non hai nada que soster porque o que teño aquí aguántase só”, lanzaba desafiante.

—Non me sexas mexericas, Lenora —díxome—. A auga está quentiña.

—É que o castelo…

—Si, muller, si, no castelo hai fantasmas, unha aparecida que ensina o cu pola fiestra e mais un vampiro que chucha o que lle deixen.

E ría, ría decontino namentres os brazos brancos coma ósos de balea crebaban a auga. Pouco lle importaban os contos de vellas. O asedio de meses que rematou co corpo dos criados banqueteados polos señores. A rapaza perdida que seica aparecera, trinta e catro anos máis tarde, pendurada dunha trabe do interior, tan noviña coma cando se esfumou. As curuxas que lían os medos profundos nos ollos da xente e que, con voces humanas, te chamaban polo nome desde a escuridade. Todo iso, a Ofelia, que lle importaba? Braceaba lixeira sen desviarse da rota que a levaría dereita ás ruinas, porque ela era quen de posuír os elementos coa forza do corpo, coa bravura do ánimo, con aquel rir duro que fendía rochas.

Metín os pés na auga que, de tan fría, cortoume o folgo. “Se Ofelia e mais eu estamos no lago á vez”, pensei, “entón non lle pasará nada. Aínda que eu quede aquí e ela siga ata a outra beira, estará salva”.

Pero antes do castelo de pedra estaba o castelo de auga, feito de reflexo inmóbil, e Ofelia ía dereitiña cara a el.

—Ei, non por aí! —gritei.

Ofelia, paxaro leitoso, cruzou o ceo reflectido no lago. Nadou a través das ladeiras, desde os cumios nevados ata a torre máis alta da fortaleza ruinosa. Arredor do seu corpo sólido formábanse ondas concéntricas perfectas, pero o reflexo do castelo non vibraba nin se desfiguraba ó son da auga en movemento. Era sólido, ergueito e firme coma as rochas, eterno coma o inferno.

—Dá a volta! Dá a volta agora mesmo! Na fiestra…

Non escoitou, porque escoitar era cousa allea á súa natureza. Caeu dentro da xanela: o oco tragouna enteira e dunha soa vez, con tal rapidez que me pareceu que o branco da carne seguía a estarricarse na auga.

—Lenora! —oiuse no val.

Quen me chamaba dende a ribeira? Era Ofelia? Ofelia estaba viva! Erguinme e xa estaba para me botar a correr cando a apercibín. Na superficie da auga, desde a ventá da torre máis alta, unha man branca despedíase de min.

…………………………………………………………

Diana ou o castelo de novembro

Fran Fernández Davila.

Agora que estamos aquí, miña rula, a agardar polo abrente, hei de contarche un segredo. Entenderás, cando remate, o que me custa. Porque vai só un ano de coñecérmonos. Porque me sinto culpable. E porque non hai noite de novembro que non escoite os berros de Diana a morrer, a romper as uñas contra as paredes, a afogar naquela estancia horrible…

Por iso che sopro estas palabras ao oído, meu amor, mentres dormes, mentres te acochas nos meus brazos procurando quentura. Coma facía Diana, a que coñecín coma ti na facultade e ao pouco de ennoivar marchamos de viaxe. Non sei por que escollemos novembro.

Era noite. Bategaba. Pasara toda a semana a chover e o coche de aluguer non aguantou a humidade. Tampouco os teléfonos. Deixamos a estrada e camiñamos entre ducias de árbores a medio podrecer. As pólas, núas, movíanse e chiaban maltratadas polo vento. Agora sei que nos avisaban. Pero nós seguimos. Pobres avelaíñas enchoupadas. Atraídas pola promesa de luz naquela fiestra, naquela torre.

O ferruxento portal non nos impediu o paso, nin silenciou as puñadas na porta principal. Tremiamos. Abriunos unha muller. Pencas rosas, ollos verdes e fazulas engurradas. Explicámoslle a nosa urxencia. Deixounos entrar.

―Desculpen a escuridade ―dixo movéndose como unha néboa―. As pólas deberon crebar os cables. Este sitio está moi afastado e non hai cobertura. Tardará moito en vir alguén a axudar. Meu Deus, están vostedes tan mollados! Senten a carón da cheminea. Pero que noviños! Son vostedes parella? Traereilles un té quente. Axiña preparo o cuarto de invitados.

Pasamos a noite na torre, nunha estancia con fiestra á lúa. As sabas eran de xeo. Arreguizos nos ombreiros, no pescozo, na noca. Xireime e rodeei a Diana cos meus brazos. Aperteina forte contra min. Démonos calor ata que algo frío me rozou o pulso. Un dedo de esqueleto. Unha serpe pequena. Unha cola de rata. Non sei, pero sentín a picada. Quedei paralizado. Abrín os ollos e non puiden pechalos. Aínda podo ver, despois de tantos anos, a marca na man. Non recordo máis.

Espertei pola mañá abrazado ao cadáver de Diana. Non había rastro da muller que nos acubillara. Do castelo so amenceron as paredes. Catro montes de rochas a medio devorar pola hedras, e a gardar entre as sombras, por sorpresa, un camposanto. Pousei o corpo no chan coma unha tea delicada. Acariñeille a fazula. Debuxeille un bico nos beizos de glaciar e levanteime. Paseei entre as lápidas. Todas levaban o mesmo nome, o mesmo día, o mesmo mes de distinto ano. Case me estoupan os ollos. Contra a parede norte, a dama deixara unha pala cravada, unha foxa aberta e unha campa por marcar. O vento volveu falarme na orella. Co seu consello enterrei a Diana. Planteille flores. Regueinas con bágoas e marchei.

O coche, xa seco, espertou do seu sono. Enchufei o móbil. Aos trinta quilómetros comezou a tremer. «Diana#98 quere coñecerte», amosou o emerxente da aplicación. E aquí estamos, de novo, ti e máis eu, e novembro.

8 thoughts on “‘A despedida’ vs ‘Diana ou o castelo de novembro’

  1. Boas! Hei dicir que os dous relatos gustáronme, custoume traballo decantarme por un, xa que, alén de estar moi ben escritos, parécenme similares en canto a ambientación (moi acorde, por outra banda, coa imaxe). Teño a sensación de ler dúas historias diferentes sobre o mesmo escenario, e iso encántame, pero engade dificultade á elección.

    ‘A despedida’: Empeza moi ben, cunha descrición efectiva de Ofelia, que denota o vencello da narradora con ela. Xa dende o principio imaxinamos que algo malo lle pasará, e así é, pero gústame como leva a tensión. E o final, con ese momento no que Lenora escoita o seu propio nome, paréceme o mellor posible.

    ‘Diana ou o castelo de novembro’: Neste caso tamén se nos advirte de que hai unha historia escura no pasado do narrador, e está ben levada, pero non entendín ben por que volve levar a unha Diana a ese castelo. Imaxino que é unha clase de maldición, un tributo que non pode evitar; pero como non me quedou tan claro o motivo, este pequeno detalle xoga na súa contra.

    O meu voto é para ‘A despedida’.

  2. Moi boa tarde! Vaia vaia, empecei por este duelo e vaia nivel, dous relatos moi moi solvente e de oficio diría eu. Estou con Ana en que dalgunha forma son parecidos, entenderon a imaxe do mesmo xeito e penso que foron aos mesmos celeiros a buscar material, un chisco de terror decimonónico, un pocuo de Poe, un pouco de Anne Rice. É certo que a imaxe parecía xa levar por eses camiños, deu para dos contos de corte clásico.

    – “A despedida”. O inicio é excelente, o parágrafo inicial despois da primeira frase xa nos conta moi ben a personalidade de Ofelia e a relación que Lenora ten con ela, pero sen facelo evidente. É imposible non ver a calquera Ofelia nadando e non sospeitar que vai afogar, canto dano fixo Hamlet XD. En xeral non lle vexo pexas ao conto a verdade. Colle unha idea clásica e faina un pouco máis fresca traspoñendo o tropo do espello no reflexo do lago. Contrasta ben entre a conversa animada e o transfondo lúgubre, a creación da tensión pouco a pouco, a anticipación e o clímax final, o ritmo moi constante e un pouco de punch ao final coa nena saudando desde o outro lado. Non hai moito risco no relato, pero todo o que intenta esta ben puído e alicatado.

    – “Diana ou o castelo no novembro” é un chisco máis irregular. É interesante a idea do home que anualmente ten que matar a unha muller Diana para manterse vivo, faime graza tamén o feito de que a/o autor/a non quixo facer expreso o tema do vampirismo ainda hai detalles en todo o relato e as escenas beben desa tradición. O que máis me gusta do relato é precisamente o risco que toma nese sentido, de non inserirse nun mito xa coñecido nin tampouco mantelo completamente vago e misterioso (como sería o caso do anterior), senón que se atreve a construír un pouco a súa propia imaxinería, a picada, o home que perde o sentido e non recorda matar ás víctimas, o camposanto dentro do castelo e non fóra, a busca das Dianas a través dunha especie de Tinder, bos detalles.
    Pasa que lle vexo problemas narrativos. O inicio non me acaba de convencer, pretende ser anticipativo pero resulta un tanto vago de máis, con frases que non rematan de estar de todo traballadas. Os dous primeiros parágrafos precisarían dunha volta. De feito en xeral non sei se lle acaba de cadrar ben o marco de que sexa como un conto narrado ao ouvido da víctima, necesita facelo en moi poucas palabras para ceder espazo á historia orixinaria. Tamén creo que como o relato se atreveu a innovar nos elementos podía ter intentado traer un ton menos decimonónico á escolla de adxectivos e de fórmulas, “mentres te acochas nos meus brazos procurando quentura” faiseme un pouco encorsetado, e non favorece aos riscos que se toma o relato noutras partes.

    Voto por “A despedida”.

  3. Os dous relatos se deixaron cautivar polo lado máis “pantasmal” do castelo… Dúas historias que me gustaron e unha difícil decisión.
    “A despedida”: Un relato pechado e cunha idea que me encantou. Gustáronme moito as imaxes e as descricións, pero coxeáronme un pouco os diálogos. Paréceme unha historia completa e gústame moito a idea do doble castelo.
    “Diana ou o castelo de novembro”: Tamén pechado (isto gústame, por se non se nota) e tamén cunha certa sorpresa. Cústame entrar en relatos cun toque “moderno”, pero xustamente iso neste caso gustoume moito, o toque do final, sorprendente a pesares de ser un tanto esperado. Con todo, paréceme un pouco irregular na narración e aínda que relín e relín, fáltame algo.
    O meu voto vai para “A despedida…”.

  4. Curioso como os dous autores tiraron pola vertente do terror claśico. A imaxe do castelo gótico impúxose. Eu vexo máis acabado o da “Despedida”, case redondo. Pero se os comparamos no terreo que xogan que o das historias de aparicións, pantasmas, etc…creo que está mellor ambientado Diana. Menos lírico e máis escuro e retorcido. A idea do cemiterio coas lápidas do mesmo día e mesmo mes, distinto ano, é potente. A idea da “picada” que pode ser de rata ou de dedo de morto, tamén. Sen desmerecer o primeiro conto que me pareceu un gran conto (entrar polo reflexo do castelo é unha idea guai) voto por “Diana ou o castelo de novembro” que está máis próximo os meus gustos.

  5. Boa noite¡ Aquí sempre o último :/. Antes de nada, é una sorte poder competir contra todos vos e agardo aprender un par de cousas de lervos¡ Potente duelo para empezar, deixa o listón ben alto xa dende a imaxe.
    A despedida é tremenda dende o primeiro paragrafo, coas frases do riso e a armadura mitolóxica. Outras imaxes como as dos osos de balea téñenme tremendo coa que me vai caer cando me toque. Gustoume moitísimo a visita que se lle da a figura do castelo, detallándoa pero á vez menosprezándoa.
    Como o castelo non se deforma no reflexo xa me conquistou de pleno. A acción levase de forma perfecta. Creo que, o único que me podería chocar un pouco é a sensación final, que se apresura por deixar un peche. Penso que eu intentaría deixar a imaxe do afundimento, pero dende logo, non lle podo dicir nada a quen escribiu tremendo relato.
    Diana ou o castelo de novembro ten un deses comezos fortes que parecen doados, pero penso que e moi difícil medir as frases para que non destripen o resto do relato. Aquí está ben feito. A atmosfera, coas polas que chiaban, tamén se me fai tan atraente como a do seu rival. Non me decatara da interpretación vampírica ata ler o comentario de Guillermo, cerebro grande. Cousas así obríganme a pensar no que non lle dou pillado aos relatos e fanme agradecer por comentarios así de coidados.
    Creo que sobre a metade do relato perdinme un chisco, coa rapidez que colle a narración tras encontrar o castelo. Aínda así, non deixa de ter imaxes como a das tumbas ou a da picada que me parecen maxistrais. Creo que é un relato que houbo que forzar no limite de palabras. O peor é que o final cáelle perfecto. Da a imaxe pechada que tan ben lle senta a un relato destes pero se se puidera estirar a segunda parte quizais quedaría incluso mellor. (Se iso é posible)
    O meu voto vai para A despedida.

  6. Uff, a verdade ambos relatos deixaronme raro, aínda que ofinal ambos gustanme.

    A despedida encantame como comeza e a personaxe de Ofelia, aínda que o final deixoume un pouco frío e non o acabei de desfrutar, non me malentendás ta ben escrito pero non é meu rollo.

    Diana ou o castelo de novembro resultoume bastante chocante e gustoume moito como tá escrito cunha primeira persoa que mesmo dalle máis forza.

    O meu voto vai para Diana ou o castelo de novembro

  7. Vaia duelo, non esperaba menos da flamante campiona, Couto e do meu arquienemigo (Wiiiilllll…), Fran. Aí, os dous a coitelo no terreo do terror. Que envexa perderme isto.

    “A despedida” do relato o que máis me gusta é a claridade e optiomización. As dúas persoaxes nese inicio tan bo cóntanche todo o que tes que saber, unha gran personalización das protagonistas. A idea do castelo espellado é fantástica. Tan boa que poida que o final, tal como está, me sepa a pouco. Inda así un relato moi bo, non desmerecería en ningunha antoloxía.

    “Diana ou o castelo de Novembro” é un relato que xoga, e moito, co ambiente. A narración flue distinto dándolle a todo un aire de ensoñación. A min si que me acae en certa maneira o estilo anticuado precisamente pola idade que se pode intuír que ten ese narrador. Unha gran idea cun final ben potente, pero cun nudo máis irregular.

    Non está na mal isto de non ter que votar. Os meus parabéns e saúdos aos dous. Moita sorte!

  8. Grazas a todas e todos polos vosos comentarios e moitos parabéns a Érica por unha merecidísima vitoria cun enorme relato. Xa me cheiraba, cando o lin, que me ía pasar a min o mesmo que a Ofelia.
    Grazas tamén polos vosos comentarios, sobre todo aqueles que apuntan defectos. Quero saír dos meus rexistros habituais e as vosas críticas, sempre respectuosas, son unha estupenda fonte de aprendizaxe.

Deixa unha resposta

O teu enderezo electrónico non se publicará Os campos obrigatorios están marcados con *