‘Dentro da nada’ vs ‘Saímos cear…’
No grupo C nesta primeira xornada asistimos ao duelo entre Eva Moreda e Marcos López sobre o tema: “Dentro de”.
Dentro da nada
Meses atrás o neno mollaba unha galleta na cunca de Cola Cao. Todas as mañás sentaba naquela mesma mesa, almorzando aínda medio durmido e cos debuxos na tableta. Ela rifáballe para que apurase.
Bota diante dos ollos unhas volutas de fume do cigarro que ocultan por un intre esa imaxe recordada. Cando se esvaece a nube de nicotina, a cociña ten unha aparencia gris, coa persiana rota esquinada como unha guillotina, deixando entrar pouca luz, a cadeira baleira e enriba da mesa a tableta apagada, papeis e louza sucia.
Esmaga a cabicha enriba dun plátano maduro no que deu unha mordedela sen ganas. Cruza a bata. Está delgada. Antes de marchar, a súa irmá axudáralle con todos os detalles que mantiñan en pé o día a día e encargárase da comida. Pasa a man pola cabeza e descobre unha guedella de cabelo desprendida entre os dedos. A enfermidade da tristeza está a corromperlle o corpo. É unha muller contaminada dunha tristeza escura e pegañenta da que todos foxen. Ninguén sabe tratar cunha persoa tan agoniada. A súa irmá, os veciños, os compañeiros da oficina que xa nin a chaman logo dunha baixa médica tan longa, ou os amigos, primeiro divididos entre ela e Xavier, e que agora imaxinaba poñéndose de parte del.
Non consegue identificar os sentimentos en loita, pero xuntos suman unhas escorregadizas ganas de morrer. Repasa os últimos días co seu fillo ata o momento do accidente. Sentíndose culpable cando mesmo algún día chegou a pensar que a súa vida era a carreira profesional e que o neno non facía outra cousa que freala. Agora que o seu fillo falta, sénteo como un grande anaco arrincado de si mesma.
Colle a tableta para ver fotos, chorar coas lembranzas e intentar recolocar algunha peza no seu sitio. Entra nunha carpeta. E dentro desa hai outra: As fotos de cando o fillo tiña catro anos. Máis atrás nun sarillo de moitas cousas as de dous anos. Alí dá cun vello arquivo esquecido, sen nome, e non pode evitar un salouco que a estremece cando se decata do que é.
Aparece xente nun quirófano nas imaxes que Xavier gravara co permiso do hospital cinco anos atrás no nacemento do neno. Hai unhas mans enluvadas, e onde deberían estar os seus xenitais abertos, aparece a cabeza anana e peluda do cativo. Hai un movemento brusco e a cachola sae por completo de ningún sitio. Límpanlle a cariña. Mira horrorizada a escena sen atoparse. Non ve a súa vulva, nin a barriga ou as pernas. Suxeitan e tiran do neno. Facilítanlle vir ao mundo manipulando un espazo baleiro arredor del. O neno sae enteiro. Vértese a auga da placenta. Sae de dentro da nada absoluta. Ela non está, non se ve no parto aínda que se evidencia o paso estreito que separa a carne do que non existe. Morde a lingua sen sentir dor cando escoita a Xavier no vídeo repetir emocionado: “é fermoso o meniño, é fermoso, que felicidade!”.
Marcos López Concepción.
Saímos cear…
Saímos cear; había arroz con centola, e boteime a el empuñando as tenaces con cobiza, porque era a primeira vez que saía cear con aquel home e quería impresionar: non se comen no seu país as criaturas do mar daquel xeito, fendéndolles a coiraza de fóra para pacer logo con degoiro no que teñen por dentro. Crac, crac, fixo a miña centola, tan obediente, cando me botei a ela de primeiras, e xa lle remexía co pincho por dentro cando me chegou da mesa de a carón a corrente dunha conversa: política, historia aínda non historia, o que pasara no meu país (en todo e máis) cando eu aínda era nena. Turrei da freba, metín un anaco na boca, mirei de esguello: un señor da idade de meu pai que viviría aquelas cousas, unha señora da miña idade que non as viviría, pero eles non tiñan pinta de seren pai o filla, nin ela tampouco tiña acento de fóra: por que, entón, usaba el aquel ton para falar daquelas cousas: pausado, profesoral, pedagóxico; non sei se paternal. Manexei con sixilo as tenaces para que a coiraza ao crebar non subise por enriba do son da conversa (e que tiña ao lado: non podía ser que ela intervise con tanto ton de alumna ignorante e agradecida, ela que estudaría no colexio o mesmo ca min, vería a mesma televisión ca min cando nena), pero paguei o prezo: a coiraza non crebou como debía, e non tiven máis remedio que fozar cos dedos na casca rota para sacar o de dentro. O arroz arrefriara; a min as tempas non; a muller da outra mesa intentaba agora interpretacións que eu xa coñecía (porque as lera, as crera, as sostivera e as refutara, para min e para outros: non podía ser que ela non). O home –o meu: o estranxeiro– sorría diante miña, co prato limpo; tentei un anaco máis, marchou a parella do lado (pediron as contas separadas), desistín. Á criatura do mar, coido, aínda lle quedaba algo de carne dentro.
Eva Moreda.
[polldaddy poll=9859611]
O meu voto vai para ‘Dentro da nada’. Gustei especialmente da representación da imaxe ausente do recordo do rapaz e de como esa ausencia fai que a nai desapareza até non ser nada. Paréceme un xeito marabilloso de narrar a dor.
O meu voto tamén vai para “Dentro da nada”.
Gustoume en xeral todo o ton do relato, como vai camiñado cara atrás ata chegar ó momento cumio, en tan pouquiño espazo.
Outro voto que deixo para ‘Dentro da nada’. Impactoume a dureza do tema, representada esa ausencia cos recordos dela, dun xeito sinxelo pero efectivo.
“Dentro de nada”. A partir dunha situación que parece estereotipada (unha nai que perde o seu filliño) o autor / autora crea unha sensación de baleiro fortísima.
Veña, o meu voto vai para “Dentro da nada”.
O cotián de “Saímos cear” tamén me prestou, mais o baleiro desesperanzador da perda do fillo… uf, chega ben adentro das tripas.
Dentro da nada
Brutal relato. O 1º parágrafo é un recordo, por iso está en pasado, pero o resto está nun presente moi ben empregado. O/A autor/a tiña o final claro, o paralelismo entre perder un fillo e dar a luz, ese vacío tan distinto e tan estrañamente similar funciona grazas ó tiki-taka desplegado no medio do relato e que une ambos extremos.
Este é o tipo de finais sorpresa que me gustan: a personaxe navega sen rumbo pola tableta e acábase atopando algo que ninguén agardaba (por certo, que é iso dun arquivo sen nome? Sempre teñen nome, inda que sexa “novo video VLC”).
Como pega, ten algunhas frases que se poderían afinar, sobre todo recortando palabras.
Un dos meus favoritos da xornada.
Saímos cear…
O monólogo está moi ben escrito, pero na miña opinión o relato ten un problema. A ambientación mete demasiado ruido sobre o tema central, que é, en teoría, a conversa dos do lado. Nun momento do relato descubrinme preocupado porque a prota non lle estaba facendo caso ningún ó seu acompañante de mesa, e non tiña por que imaxinarme a escena con esa carga enriba.
Tampouco me quedou claro por que lle chama tanto a atención esa conversa á prota. Ela mesma admite descoñecer que é o que pasa aí, e iso que ten todos os datos de 1º man. Eu, que non sei nin de que país falan (pode que a prota sexa portuguesa ou irlandesa), moito menos vou saber. É que as inconcrecións con respecto ós países e nacionalidades tampouco axudan ó relato. Por que non dicir que están no Xapón ou que o home é cambodjano e ela galega, se ese é o caso?
De todas maneiras o que máis me apena é que entre os 5 comentaristas previos só se xunten 2 palabras referentes a este relato.
Dentro de nada
Vaia, que relato máis triste! E non só triste senón tamén moi ben fiado. A descrición da súa casa pareceume moi boa (a persiana – guillotina é unha imaxe brutal).
Todo nesa descrición destila tristura: a melancólicas volutas de fume, a casa descoidada, o corpo desfeito. É unha muller destruída e pronto vemos o triplo motivo: a morte do seu fillo por accidente (da igual como fose), a separación posterior do marido (a parella non aguantou a perda) e quizais o peor de todo: a culpa dela. Cúlpase non por ter nada que ver co accidente (que non o sabemos) senón porque o neno semellaba ser un obstáculo para a súa carreira profesional.
O final pareceume raro. Iso do vídeo onde ela está parindo pero non sae, como se non existira, como se non fose ninguén mentres nace todo se centra no neno non sei que significa. Que tiña celos do neno? Que se despreza tanto que para ela mesma deixa de existir?
De todos os xeitos o relato deixoume cheo de desacougo. É literatura da que fai sentir ao lector e iso só pode ser bo.
A virtude deste texto é que nos presenta unha descrición reiterada na que sempre aporta nova información e que non cansa, que emociona, e ante todo, que é perfectamente crible. Moi ben.
Saímos cear
O relato tal e como está puntuado colle moitísima velocidade. O que non sei é se pretendía ser cómico ou que, pero non entendín a súa mensaxe.
Nárrase ben a situación, unha cea, unha cita cun home estranxeiro, unha conversa familiar na mesa do lado e a centola que se resiste.
O relato formalmente está ben escrito, é unha narración ben desenvolta, pero non logrei sacar máis do que conta, quedei como o arroz do texto: frío.
O meu VOTO vai a Dentro de nada.
Non quero volver ler “Dentro da nada” nunca máis. Vaia mal corpo! Pásame algo parecido con “A insoportable levidade do ser”: empeceino mil veces pero ponme tan mal corpo que aínda non conseguín acabalo. E isto, para min, é algo bon. Certo é que o tema non pode deixar a ninguén indiferente, pero coido que aínda así gran parte do relato está moi ben levada, mesmo se hai outras partes que non me convencen. Non vou volver a elas, de todas formas.
De “Saímos cear” gustaríame poder salientar algunha cousa, pero é que non me gustou moito, síntoo. Creo que ten éxito coa sensación que pretende transmitir e con esa velocidade de relato, pero hai moitas cousas que non entendín e hai algúns erros de redacción que non puiden ignorar.
Voto por “Dentro da nada”.
Voto por “Dentro da nada”.
Voto por “Dentro da nada”, paréceme que está escrito con correción e transmite moitas emocións a través das palabras, malia que voto en falta algo máis para un relato. No tocante a “Saímos cear” non sei moi ben que dicir: o cotián, a observación do que nos rodea… Pero nin así son quen de me interesar pola proposta.
Dito isto: ‘dentro da nada’ non me resulta agradábel; e iso un valor negativo na literatura? Que algo non resulte agradábel? Réstalle validez literaria o feito de non selo? É condición indispensábel? No tocante á “construcción das personaxes”? É realista ponderar moito un parámetro coma este en relatos dunha folla?
Formulo preguntas, por que eu non teño exactamente clara ningunha destas cousas (se ben me decanto por que non) e vou manifestando as miñas dúbidas aquí con vós, contento de compartir este espazo.
A literatura, coma calquera outra forma de expresión, ten que espertar sensacións. Tal e como a entendo eu, iso ten que estar moi por riba dos aspectos puramente formais. Unha vez conseguido espertar esa reacción anímica (que non ten por que ser, obviamente, positiva) o produto xa ten moito andado.
Cousa distinta é que esa sensación che preste ou non, iso é algo subxectivo e sempre respectable.
Que un relato non resulte agradable non lle resta validez literaria, pero se les algo que che parece (pode un estar equivocado, claro) escrito para entreter, ou para ser épico ou cómico ou o que sexa, e o que percibes é unha sensación distinta, daquela esa contradicción descontextualiza o lido ata deixalo feito un farrapo. Eu teño rido a cachón con relatos que non pretendían ser graciosos: rinme pero á vez xulgueinos malos, porque era obvio que non pretendían facer rir (a risa aí non era un valor engadido ó relato). Asi que se un quere deseñar un relato desagradable e o consegue, perfecto, forma e contido estarán harmonizados e, excepto por algún prexuizo do lector, non cabe crítica á intención do autor, me parece.
P.e., no 1º capítulo de Stranger Things 2, hai unha escena na que un rapaz lle di ós protas que lles desvelará quen é Madmax se lle conseguen unha cita coa irmá dun deles. Entre os nenos dase un breve debate no que finalmente se decide que non. Pareceume unha escena desagradable (por non dicir estúpida), pero non polo que tiña que ser, polo rapaz que pedía a cita, senón pola actitude dos cativos que crían que si tiñan ese poder, o de decidir se darlle a cita ou non. Así, en vez de quedar “coma uns heroes” por negarse, para min quedaron coma uns parvos.
Na serie de Fargo (calquera delas), hai centos de escenas desagradables, pero están ben deseñadas, o director sabe o que está provocando. Ten o control das emocións do espectador.
Con respecto á construcción das personaxes, para min é un punto crucial en relatos de todo tipo, incluso en microrrelatos. Home, se o teu relato non se basa nunha personaxe, entón non será algo importante. O/A autor/a de “Dentro da nada” non necesitaba construir a súa personaxe máis do que o fixo, porque non está representando as peculiaridades de Cristina ou de Bea. A prota é unha nai, con iso bastoulle.
No caso do relato “Hai moitas cousas…” houbo que construir a Carla. Pero coidado, construilo non significa que no relato teñas que adxuntar integramente os planos (o trasfondo todo) nos que te basaches.
Voto por Dentro da nada porque me parece fermoso. Encandiloume o xesto de xuntar a morte e a vida nun mesmo instante. De c xogarase con interior baleiro pola perda e un interior que estoura de vida. Sinxelamente xenial.
Saimos de cea xogarase un pouco coa expetativa, utilizando o nerviosismo como enlace coa temática da proposta.
Comento:
‘Dentro da nada’ recorre a un tópico literario: a perda do fillo. Faino con contención e usando imaxes bastante potentes. É algo de agradecer porque o tremendismo con algo así é moi tentador. Podemos dicir, resumindo, que o autor/a saíu con vantaxe tomando un tema moi potente pero tamén con moito risco porque puido acabar todo estourando en sentimentalismo. Parabéns porque coido que é o mellor relato da tanda.
‘Saímos…’ é un relato moi intelixente e interesante. Utiliza a normalidade, o cotián, o que nunca dá problema para crear unha atmosfera inquietante. É certo que quizais a narración é elíptica de máis e lle falta algo de adubo para ser máis substancioso. Hai unha vontade inequívoca de arrefriar esa atmosfera para facela máis desacougante? Pode ser. Mais eu preferiría que houbese máis cor, máis detalles, para ter mecha coa que prender a imaxinación.
O meu voto vai para ‘Dentro da nada’.
“Dentro de nada”. Este relato comparte, ao meu ver, o liderado da xornada xunto coa Sedición do entruido. Un é todo sensación e impacto, o outro todo estilo; fan boa parella nunha antoloxía… Está moi ben narrado algo tan manido na literatura como é a dor pola perda dunha vida cativa. Vai a onde ten que ir e chega forte, vaia se chega…
“Saimos cear…”. Non está nada mal. Gustoume a sensación de velocidade e incomodidade. É un deses relatos que pretenden contar sen contar (dos que tanto gusto), deixando no ar fíos para que o lector tire e ate. Pero penso que neste caso a elipse pasouse de freada e quedaron moitas cousas sen precisar, cousas importantes para manter a tensión do momento. Tivo tamén a mala sorte de atoparse ante tal rival.
O meu VOTO vai para “Dentro de nada”, porque é un anaquiño baleiro na alma.
Gustaríame, se fose posible, que Eva nos explicase un pouco o seu relato, pois -igual que no caso do de Susi- quedei coa sensación de non ter chegado ó seu fondo.