BiosBardia

O país dos libros en galego

Os mortos, di aquel, virán. Primeira parte: ‘Benvidos a Vilaningures’, caps. I e 1

Iago Aspas.

Víctor Pérez.

CHRIS: 

Joel, distingamos o paradoxo da contradición. Pode ser algo máis dunha cousa ao mesmo tempo. Pai, fillo e espírito santo. Desviámonos. Ofrezo a visión do poeta coa furna antiga, a verdade é beleza, a beleza, verdade.

JOEL:

Podemos facer xogos semánticos toda a noite Chris.

Northern Exposure (serie TV), T3E6: «A verdade».

 

I

Cando o autobús parou xa roldaban as dez da noite. Espertou co chío da porta enferruxada ao abrirse e co golpe frío do exterior, parecía que entrara unha nube de néboa cargada de auga a recibir a pasaxe. 

—É aquí? —preguntou.

—Si, aquí é —contestou o chofer. 

—Moitas grazas por todo. Agardo que volvamos coincidir ao meu regreso.

—Nunca se sabe. Que teña sorte coas súas procuras. Doutro lado da rúa está o bar que lle comentei. Deica logo!

Tirou a súa maleta do garda-bagaxes, e alí de pe observou como o autobús desaparecía. Cruzou a rúa, atravesando a mesta néboa, ata que un neon rosado co nome de Marcho pra Casa impedía calquera equivocación. Abriu a porta e a calor do interior embazou as súas lentes, quitounas e limpounas co pico da camisa de cadros que sobresaía por baixo do seu chaleco de punto negro, e xa vendo as cousas máis claras, inspeccionou o lugar. Só dúas mesas estaban ocupadas: nunha tres paisanos xogaban unha partida de subastado con cartas co logo da antiga caixa de aforros, que ían lanzando, coma nadadoras dun perfecto equipo de natación sincronizada, sobre un tapete verde enmarcado por tres cuncas brancas e un borralleiro perfectamente colocados nas esquinas. Na outra mesa, unha parella, que non deixaba de facerse agarimos, ollaba a televisión acompañada dunha boa colección de botellíns e dous pratos onde só quedaban unhas poucas pipas, mondas e unhas carabuñas de oliva. 

Dirixiuse á barra. Ao acercarse puido ver que o brillante topete perfectamente esculpido que tiña o taberneiro desentoaba co incipiente «cartón» reflectido no vello espello da parede no que xa non se podían ler o nome do coñac que anunciaba ala polos anos 80, aínda que se un se poñía a inspeccionar devagar todas as botella cheas de po que había polos vellos estantes, aínda tan cheos de po coma elas, seguro que podería atopar algunha botella da esquecida beberaxe.

—Boa noite, que desexaba?

—Boa noite, un café con leite por favor. Quentiño, que a noite está fresca.

Deleitouse no primeiro sorbo e sentiu como o seu corpo recuperaba a temperatura. 

—Unha pregunta, aquí na vila hai algún hotel ou pensión? Lois, o chofer do autobús díxome que este era o lugar indicado para preguntar.

—Pois si, nas aforas ten unha casa de turismo rural, na zona da praia un hotel de dúas estrelas, o Vistas ao Mar, e máis preto do porto a pensión do lugar, A Escondidiña, ao final desta rúa, xirando á dereita e baixando topa deseguida con ela. Esa é toda a oferta hoteleira de Vilaningures.

—Pois non é pouca. Irei ver se atopo A Escondidiña entón. Moitas grazas.

—Pois benvido a Vilaningures. Eu son Paco, e vostede?

—Encantado Paco, eu chámome Xan Ninguén.

A cara de Paco mudou ao escoitar o nome, e na mesa o breve silencio que parou a partida pasoulle inadvertido. A parella, allea a todo, alternaba os bicos coas pipas, namentres na televisión Iago Aspas en diferido celebraba un gol bicando o escudo da súa camiseta.

Foi a placa azul cun P e dúas estrelas debaixo da letra a que o alertou de que estaba diante da pensión. Ocupaba esta un edificio de planta baixa e tres alturas, e lindaba á esquerda con outro edificio máis baixo e á súa dereita coa intersección de dúas rúas, a rúa Perdida, onde se atopaba a entrada principal ao edificio, e a rúa Baixamar, dende a que se podían intuír as siluetas dos barcos do porto e cheirar o recendo do salitre, un cheiro tan distinto ao da pedra húmida que ten Santiago, e que o acompañara os derradeiros vinte anos, desde o mesmo día que chegara á capital para matricularse na Facultade de Historia.

O ruído dun Vespino ao pasar ao seu carón, por raro que pareza, tróuxoo de volta ao presente. Na porta, un cartel indicaba «Pull», empurrouna ao tempo que viu un adhesivo debaixo do cartel que poñía: «Para fóra, animal!». Tirou do manubrio e entrou.

—Boa noite, podo axudarlle?

—Boas. Procuraba cuarto para dez días ou un par de semanas inicialmente, ao mellor algo máis de tempo.

—Temos varios libres, con baño compartido na terceira planta 25 euros por día, 150 por semana. Na primeira e na segunda planta teño dous con baño propio: 30 euros por día, 180 por semana. Se queda o mes completo podo facerlle un prezo pechado. Na planta baixa temos sala de TV e comedor.

—Na primeira planta estaría xenial, non son moi afeccionado a subir escaleiras.

—Moi ben, pois precisaría o seu DNI para o rexistro. E a primeira semana por adiantado ou unha tarxeta de crédito para a reserva.

—Aquí ten os 180 euros da primeira semana e o DNI

Namentres a moza cubría o rexistro, coa cabeza inclinada, fixouse en que tiña un pescozo moi longo, cun pequeno lunar preto do queixo, e que a súa media melena escura, case negra, tapáballe a posibilidade de ver a cor dos seus ollos. Logo levantouse e deu a volta para facer unha fotocopia do DNI na impresora. Cando se agachou non puido evitar fixarse que a costura dos petos do seu vaqueiro negro semellaban dous puños pechados co dedo medio levantado. Cando ela deu volta e foi  devolverlle o DNI, non foi capaz de reaccionar a tempo e ela decatouse de cara a onde el dirixira a súa mirada.

—Un carné noviño do trinque, de hoxe mesmo, nunca tal vira, cos chips novos e todo iso.

—Si, tiven a cita pola mañá antes de coller o autobús, non quería viaxar co DNI caducado.

—Aquí ten a chave e o mando a distancia. Cuarto mil e unha noites, é broma, cuarto mil e un, a primeira a man dereita ao subir as escaleiras. Por certo, chámome Xiana, por se precisa calquera cousa.

—Grazas, estou desexando poder ducharme e descansar, foi unha viaxe longa. Boa noite.

Ela pensou, equivocadamente, que o seu nerviosismo final fora porque o pillara mirándolle para o cu. Homes!

O cuarto estaba bastante ben, os mobles xa tiñan os seus anos, pero notábase que o baño fora reformado, aínda que conservaba unha bañeira de boas dimensións, e as xanelas e as persianas foran cambiadas por unhas máis actuais de PVC branco, que daban á rúa Baixamar, cousa que agradeceu, porque dende alí podía ollar o porto que antes soamente intuía e ademais empaparse do recendo mariño que sempre gozaba cando podía facer algunha escapada desde a capital a algún lugar costeiro no que pasar o día entre as praias e os portos. 

Tirou a maleta sobre a cama e comezou a baleirala, foi colocando no armario toda a roupa ordenadamente. Nas perchas colgou as tres camisas, todas de cadros menos unha totalmente negra; dous chalecos azuis de punto e outro negro; e dous pantalóns vaqueiros, un azul clásico como o que levaba posto e outro negro. Polos estantes deixou as tres camisetas brancas básicas, as que poñía para durmir, e catro camisetas negras con diferentes motivos, unha coa cara de Rosalía ao estilo Andy Warhol, outra que poñía Son un Toxo Revirado, outra cun mapa de Galiza con todas as comarcas, e para rematar unha que tiña escrito Le, en letras vermellas feitas con moitas palabras. Como o armario non tiña caixóns, axeitou ao carón das camisetas brancas un feixe de cirolas de varias cores marca Chano, mercados na feira dos xoves, e dous packs de calcetíns negros novos sen estrear.  

Cando rematou coa roupa, na maleta soamente quedaron un portátil, un estoxo negro e dous cadernos, un pequeno, tamaño cuartilla, moi machucado e desgastado, cunha portada que algunha vez foi azul, e que podía ter tranquilamente corenta ou cincuenta anos, e outro máis novo, de tapas negras e relucentes, con separata de tea e goma elástica. Xan colocou todo sobre a mesa auxiliar.

Deitouse sobre a cama vestido, os zapatos quedaran aos pés da cama. Hostia! Os zapatos! Esquecín meter o calzado na maleta! Non tivo tempo nin de enfadarse consigo mesmo, e aínda que excitado polo que sabía que estaba por vir, o cansazo tombouno en minutos e quedou durmido.

 

1

—Mamá, cóntame outra vez o de papá.

—Xa é tarde filla, e mañá hai colexio.

—Veña, porfa. So cinco minutos. Porfa, porfa, porfa!

—Está ben, pero métete por baixo das sabas. E máis vale que cepillases os dentes, se non, nin contos nin contas!

—Estou agora mesmo no baño lavándoos. 

Blum blum blum! Mamá sorrí namentres escoita os pasos da nena para chegar ao baño antes de que ela remate de subir as escaleiras.

—Xa estou. Dentes limpos e tapadiña.

— Mira que es bonita! Dáme un biquiño, anda.

— Vale, un agora e dous máis cando remates a historia, hahaha — Demo de nena!, Faime un oco, anda, e presta atención: Aquela noite…

8 thoughts on “Os mortos, di aquel, virán. Primeira parte: ‘Benvidos a Vilaningures’, caps. I e 1

  1. Northern Exposure, unha das miñas series favoritas. hai que dicilo mais.

    Entendo perfectamente que Cesar elexise a foto de Aspas. Téñolle certa alerxia a nomear lugares concretos con nomes inconcretos. Non sei se me explico. Vilaningures é un nome demasiado explicito, non me axuda a meterme no seu mundo. Ó contrario. E nese contexto Aspas é unha áncora de realidade.
    Outra cousa: estou sorprendido coa minuciosidade das descripcions no novela. Cada camiseta, cada calcetin, cada prato de comida. Isto é algo que pode facerse pesado se o lector non sente un “beneficio” ó lelo.
    Tamen quero sinalar que na miña opinion, esta liña solta, centrada nos pensamentos dunha secundaria, cando ata o momento o narrador sempre se fixaba en cousas das que o protagonista era (ou polo menos “podía ser”) consciente, non pega co resto da narracion:
    “Ela pensou, equivocadamente, que o seu nerviosismo final fora porque o pillara mirándolle para o cu. Homes!”

    Aparte desas chuminadas paréceme un bo cap 1, ben escrito e presentando algo que comeza. Pouco mais podo dicir sen poñerme a especular. Todos os capitulos que lin ata agora teñen un bo nivel. Penso que será o éxito do concepto da novela, do atractiva que nos resulte a historia, o que decidirá a sorte de cada un no torneo, e non os erros puntuais que cometamos. E iso é moi positivo.

    É curioso o feito de que haia un capitulo I e outro cap 1. Nunca vira iso.

  2. Concordo co que di Lois das descripcións, porque amáis eu particularmente son moi aficionada elas, pero sei de boa man que se poden facer pesadas. Ao contrario, sinto que o autor elixiu moi ben cando facelas e as palabras a usar, e iso dalle un toque de pausa a un primeiro capítulo tan cinético onde se traballan tantas localizacións.
    Eu sen embargo, non pillei nin a referencia a Aspas nin tampouco o dos capítulos 1 e I, pero seguro que é por ago interesante e, dende logo, peculiar.
    Este primeiro capítulo deixa ao lector unha porta grande aberta soborde o desenvolvemento dos feitos na cidade.

    1. O de Aspas, polo menos pola miña parte, o que me aportou é que concreta o tempo e o espazo da historia, dunha forma que “Vilaningures” non pode facer. Que xa sei que tamen sae Santiago no capíutlo, pero Aspas é algo moito mais concreto. O que sucede no cap 1 non teño idea de por onde sairá.

  3. Gústame a facilidade coa que se le, esa escritura clara que debuxa perfectamente o escenario, pero non permite adiviñar de que vai a novela, mantendo así o interese. Cualidade do texto moi clara en liñas como “Non tivo tempo nin de enfadarse consigo mesmo, e aínda que excitado polo que sabía que estaba por vir, o cansazo tombouno en minutos e quedou durmido.”, deixándonos coa dúbida de que será eso que virá.
    En canto a situalo no contexto da novela, non entendo a numeración das partes, (I e 1). A última escena da nena deitándose quédame fóra, supoño que nos seguintes capítulos entenderemos, como en tantas historias que se nos revelan unhas páxinas despois do comezo.
    Co ánimo de axudarnos nas melloras, podo sinalar algúns diálogos que me parecen algo forzados (non imaxino a xente real decindo isto):
    “Eu son Paco, e vostede?” Suxiro: (Eu son Paco, díxolle sorrindo/tendéndolle a mau.), ou algo parecido. E o outro xa se presentará sen que este lle pregunte.
    “Por certo, chámome Xiana, por se precisa calquera cousa”. Suxiro: (Son Xiana, se precisa algo, por favor, (marque a extensión tal, chame nesta porta, este é o número móvil da pensión, etc.)
    “Tirou a maleta sobre a cama e comezou a baleirala”, non o entendo, acaba de dicir que quería descansar e ducharse. ¿Mentiulle á moza?, ¿Ten presa ou un obxectivo oculto? Faime sentir preguiceira: eu deixaría a maleta arrumbada , deiteríame un rato, ducharíame e despois por fin atendería á maleta. Pode que sexa un rasgo do carácter do personaxe, metódico ata ese punto, non o sei, chamoume moito a atención.

  4. Estou de acordo co apuntado sobre as descricións, se ben acho algunhas que realmente están entre o máis produtivo do texto. Valla como exemplo o “cartón” reflectido no espello promocional, que para alén de crear un lugar moi vívido e recoñecíbel para calquera ten un aquel de barroquismo -describir alguén que esta fronte a cámara a través dun espello que, por súa vez, é foco de atención- que lle senta moi ben.

    Quero dicir con isto que apostar por un texto moi descritivo pode resultar proficuo se as descricións son así de produtivas. Convencéronme menos, porén, os diálogos, na súa maioría prescindíbeis, en tanto que atinxen xestións humanas -reservar unha habitación- que todos coñecemos moi ben. Prescindir do diálogo daríalle personalidade ao capítulo e contribuiría a sensación de misterio. Penso, non sei por que, nalgunhas seccións de Se una notte d’inverno un viaggiatore.

    O principal defecto que lle vexo a este capítulo é que me parece que o que asenta para o futuro é moi pouco. Temos un viaxeiro misterioso que chega a un lugar misterioso -non fico moi convencido co topónimo, debo dicir-, mais iso é pouco máis do que dicir que pertence a un subxénero determinado. Fico á espera de como poida concretizarse iso e que relación ten co fragmento final.

  5. Entramos en Vilaningures, xogando coas palabras nunha toponimia que nos resulta próxima aos de aquí. Todo é aparentemente normal, pero este toque das denominacións lévanos a un mundo de ficción.
    Non me parece un mal comezo de novela. Temos dúas historias (polo menos) ben diferentes e unha estraña estrutura de capítulo que seguro entenderemos a medida que isto avance. Tratando de buscarlle unha lóxica, semella que son planos diferentes e que Xan acaba de entrar nun, o que alberga a Vilaningures. Dígoo polo do DNI novo, polo de deixar cousas atrás, polo de non saber canto tempo vai estar (unha semana, para empezar). E como o título da novela é Os mortos, di aquel, virán, quizais o protagonista entrara no universo das ánimas ou saíra del. E imaxino que a nena e a muller son ou foron a súa familia.
    Intrígame saber por que lle chaman a atención os debuxos do pantalón da recepcionista. Seguro que terán importancia máis adiante.
    Parabéns e a seguir!

  6. Pois non sei que pensar deste primeiro capítulo, a verdade é que me deixou descolocado, que non é malo. Lin o episodio I e o detallado das descricións, o punto case obsesivo co que descrebe as tarefas nimias de arrendar unha habitación e tal, para min rozou o cómico, ou surrealista, unha cousa Beckettiana, como se o narrador estivese facendo tempo a posta.

    Despois lin o episodio 1 e imaxinei que quizais a proposta é unha especie de “A princesa prometida”, onde a narración do misterioso viaxeiro vai moldeada polo que a cativa require”. Como que a narradora era barroca e lenta nas descricións a ver se a cativa se durmía, pero a nena aguantou e a partir de agora pide máis velocidade. A referencia con chiste ás Mil e unha noites parecíame reforzar esta teoría.

    Despois linvos os comentarios e non sei se serei só eu. En todo caso estou con Pablo en que apostar por iso, por unhas descricións que soporten o peso, require meterlle moito tino e imaxinación para que sexan interesantes.

    Este artefacto de doble narración é o que máis me interesa descubrir para os seguintes episodios, xa que neste pouco sabemos do viaxeiro en realidade.

    Como mellora, neste texto si que vin varias grallas, tildes que faltan, puntos finais. Evidentemente isto non é o máis importante, pero sendo varias sacáronme un pouco da narración nalgúns momentos.

Deixa unha resposta

O teu enderezo electrónico non se publicará Os campos obrigatorios están marcados con *