Os mortos, di aquel, virán. Segunda parte: ‘Unha cuestión de tempo’, caps. IV e 4
Víctor Pérez.
JAMES/PAI:
O efecto bolboreta? Que queres que che diga, non afundimos a civilización aínda.
TIM/FILLO:
Este vai ser un ano complexo.
PAI:
Non, será unha vida complexa.
FILLO:
Que fixeches ti con iso?
PAI:
Para min son libros, libros, libros. Lin todo o que pode ler un home dúas veces, e a Dickens, tres veces.
….
….
Nunca topei con alguén rico autenticamente feliz.
Do filme About Time (2013), escrita e dirixida por Richard Curtis
IV
Dúas horas máis tarde da inesperada revelación, Xan, Xiana e Bieito, eran tres das trinta e catro persoas que aínda estaban espertas, ou que xa se levantaran, en Vilaningures, cifra bastante pequena para unha vila que no seu último censo atinxira a nada desprezábel cifra de 17.715 habitantes, aínda que levaba varios anos descendendo, sobre todo pola baixa natalidade, e porque moita da mocidade que marchaba estudar á capital xa non regresaba ao lugar e emprendía a aventura laboral nas cidades ou no estranxeiro.
Despois da noticia bomba inicial, Bieito tranquilizou a Xan contándolle o que el coñecía de primeira man as cousas que se contaran no lugar tras a desaparición do seu pai. A versión oficial foi que caera ao mar dende o seu barco e nunca se atopou o seu corpo, realmente non o buscaron, contaban que o mar, como era habitual, devolvera o corpo á terra nalgunha das praias da vila, pero despois de varios días non aparecera. Algúns mergulladores locais participaron na procura, e atoparon entre unhas rochas a pouca profundidade o xersei que Xoán levaba posto aquel día. Oficialmente, deuse por pechada a procura do corpo. Evelina, a nai de Xoán, que poucos anos antes perdera o seu marido e a metade da súa saúde, enterrou no nicho que a familia tiña no camposanto de Vilaningures unha furna baleira e o resto da súa saúde. Aquel vacío descansaba xusto debaixo do outro nicho da familia que gardaba o cadaleito co corpo de Xoán pai, aquel corpo de salitre e coral que o mar si tivera a ben devolverlle. Seis meses despois as cinzas da propia Evelina atoparon descanso nunha furna que dispuxeron ao carón dos restos do seu marido, como ela mesma lle deixara indicado a súa irma Elba.
Por outra banda, Marta colleu a baixa no colexio e xa non regresou. Bieito falou con ela o día da súa marcha, cando pasou a despedirse polo instituto. Soamente lembraba daquel día que lle contara que fora a visitar a nai de Xoán para despedirse dela tamén. Bieito emocionouse cando lembrou como se fundiron nunha aperta da que non querían soltarse, sabedores ambos os dous de que probablemente era a última vez que ían estar xuntos. Marta bisboulle ao ouvido que Xoán nunca estaría morto namentres vivise no interior das persoas que o quixeron, e que nunca se esquecese del. Iso si, deixoulle ben claro que non se metese en leas, que os dous sabían que Xoán non caera do seu barco, senón que alguén o matou antes, ou lanzouno malferido ao mar. Estaban seguros porque Bieito atopara no Monte do Faro —onde quedara con el o día da súa morte— o caderno azul que Xan lle ensinara unhas horas antes, e que el lle dera a Marta o día da súa despedida, ao carón dunhas manchas de sangue, demasiado grandes para ser dunha ferida pequena. Manchas que ao día seguinte cando quixo ensinarllas a Marta para logo ir ao cuartel da Garda Civil xa non estaban. Tampouco ela lle dixo nada, nin Bieito o sospeitou, de que estaba grávida.
Xan estaba desbordado coma unha barca no medio dun temporal, a escasos metros de porto, pero indefenso ante a voracidade da choiva de información que acababa de recibir, uns 120 mm/h de sorpresas. A maiores de todo o que Bieito contara sobre o seu pai, quedara profundamente impresionado coas cousas que lle contara de Marta. Xan non sabia que a súa nai fora mestra, a el criouno unha muller que limpaba casas e oficinas por horas. A súa nai ás veces marchaba a traballar ás seis da mañá a limpar uns portais, e regresaba a casa ás oito para espertalo, darlle o almorzo e levalo ao colexio. Certo era, iso si, que sempre lle axudara coas tarefas escolares dende cativo, amosando amplos coñecementos de Lingua e Matemáticas, e que sempre fomentou nel o gusto pola lectura e a música. Sentiu a necesidade de falar con ela, mesmo pensou en chamar á súa casa. Respirou fondo, apurou o resto de licor café que lle quedaba na copa, e calmouse un pouco. A vindeira conversa coa súa nai mellor que fose á cara.
Foi Xiana a que fixo a proposta de ir durmir un pouco, e deixar que o descanso e a claridade do novo día deitasen un pouco de luz sobre os vindeiros pasos que tomar.
***
—Corenta a cero! Fonso, non te noto centrado hoxe. Unha mala noite?
—Síntoo, Rafa. Dálle, aínda podo remontar.
—Ace! Punto, set e partido. Hoxe foi demasiado doado gañarte.
Abandonaron a pista de tenis e tomaron asento na terraza. A mañá estaba fría, pero a Rafa sempre lle gustaba almorzar ao aire libre, sempre que non chovese. Dicía que curtía o carácter.
—Como vai o tema do parque? —dixo Rafa—. Está todo organizado?
—Paco di que ten todo controlado. Que temos a maioría asegurada na votación da Mancomunidade de montes, e que vai pechar varios apoios máis neste días.
—Paco e controlado na mesma frase non combinan ben. Levo toda a vida tirando del porque o meu pai e o seu tiñan unha boa amizade, pero como a cague con este tema, nin a memoria do seu pai o libra dunha boa. O mar e as conservas cada vez deixan menos beneficios. O futuro está nas renovábeis, e nós temos que trincar ese pastel e papalo.
—Non fallará, Rafa. Non fallaremos. É un negocio redondo. Paco controla a Mancomunidade de montes, eu o Concello e o banco, e ti a empresa que vai montar o parque eólico no alto da Acubilleira. E logo está o noso… —Fonso decatouse do seu erro— … o teu contacto na capital.
—O meu contacto polo de agora vamos deixalo tranquilo. Pero é mellor que non esquezas quen te puxo á fronte do partido na vila. Es alcalde grazas a el e a min. E se todo vai ben no noso negocio, quen sabe, ao mellor podes estar na capital en breve.
Rafa colleu o vaso de zume natural de laranxa e bebeu un sorbo, ergueu a vista e viu na terraza o seu pai. Alzou a voz e o vaso a xeito de saúdo.
—Bo día papá. Xa levantado? Hoxe vai ser un gran día para Conservas Davila.
—Bo día, don Eladio —dixo Fonso, ao tempo que alzaba a cabeza e inclinaba o corpo—. Vai un fermoso día. Que tal se atopa?
***
Xan espertou cunha resaca tremenda. Non lembraba nin como quitara a roupa ao chegar ao cuarto. Durmira unhas seis horas, pero o alcol e as emocións da noite anterior esgotárano. Ademais, soñou todo o tempo, que afundía no mar, pero cando o seu corpo afogaba non era o seu corpo, senón o de seu pai. Tamén soñou que choraba, e que Xiana o consolaba, primeiro cunha aperta e despois, de socate, o bicaba, e el a ela. O soño prometía, pero unha gaivota gris que se estrelou contra a fiestra do seu cuarto decidiu cortar o momento. Tamén notaba a boca pastosa, como cando espertaba o día despois dun xoves universitario. Lembroulle a aqueles venres na facultade arrastrándose de aula en aula coma se fora unha momia exipcia. Imposíbel esquecerse daquela vez que quedou durmido durante a proxección dunha película sobre a Segunda Guerra Mundial. Menos mal que os ruídos das explosións taparan os seu ronquidos. Sorriu, aledouse de poder sorrir.
Asomouse á fiestra onde a gaivota gris deixara os seus restos biolóxicos despois do choque, abriuna e respirou o aire fresco que lle regalaba a mañá tinguida de azul ceo despexado. Despois lavou os dentes para desfacerse do desagradábel sabor de boca que tiña e meteuse baixo a ducha. Pasou máis dun minuto antes de caer na conta de que tiña posto un calcetín separado, pero aínda non divorciado da súa parella que repousaba debaixo das sabas, no seu pé dereito. Riu, sen culpabilidade, debaixo da auga.
4
Camiñaban xuntas pola rúa camiño do parque. A nena estaba exultante, contándolle con todo luxo de detalles a súa exposición na clase.
—E despois diso conteilles a todos como foi a batalla, as abordaxes pola falta de espazo para manobrar, o cruzamento de espadas, os artefactos incendiarios.
—Ti si que es un artefacto! Veña, onde queres subir primeiro? No tobogán? No bambán?
—Ao bambán! Ao bambán! Á abordaxe! Non deixedes pasar os ingleses. Prendédelles lume aos barcos para que non os capturen. Mariñeiros, poñede a salvo o pouco que queda por descargar do quinto real.
—Ven tomar a merenda, veña. Que ata as piratas máis afoutas precisan papar algo.
—Pirata non, mamá. Corsaria, que teño autorización do meu goberno para atacar e saquear navíos doutros países. Quere subir ao meu barco, bela señorita?
A nai monta no bambán que está ao carón do da nena e xuntas fan voar os corpos e a imaxinación por un bo anaco de tempo. Esa noite seguro que van durmir a perna solta.
Despois do capitulo anterior (o interludio, en realidade) teño un cacao na cabeza co que me costa lidiar. Xa o avisei daquela: leo e resultame imposible poñerme na pel de Xan, porque agora sei cousas que el non sabe. Cousas moi relevantes sobre a sua pescuda, sobre o argumento principal. O capitulo 3 teria que ser, en tal caso, anterior ó momento no que o lector coñece a Xan. Así cando o coñecemos xa o colocamos nun lugar determinado do puzle desde o comezo.
Da igual os capitulos que veñan, a novela non vai avanzar ata que Xan saiba todo o que sabemos nós.
Non sei, non me convenceu moito este capitulo. É moi breve, semella que ten tamen algo de recheo incluso. A conversa dos tenistas está ben, pero din practicamente o mesmo que no cap 3 e non sei se compensa apartarse tanto de Xan. Xa hai 4 perspectivas distintas na novela: Xan, o interludio, as conversas dos conspiradores eolicos e os capitulos da nena, que polo de agora para nós carecen de ontoloxía semantica, que diria Pablo. E neste capitulo tan breve conviven 3 desas perspectivas, que apenas avanzan en cadansua trama.
Grazas polas achegas. Tiven en mente avanzar máis neste capítulo, pero procuraba que ese desconcerto de Xan resultase precisamente de carecer de parte da información aínda. Na miña cabeza teño pensada a estrutura, e entendo que ao ter unha lectura por entregas, pásame tamén nalgunha das historias, quede demasiado aberto. Por exemplo o interludio terá dúas partes, cousa normal, pero non as concibo seguidas, aínda que cando a novela estea rematada ao mellor podo poñer un escolle a túa propia aventura e le o interludio seguido e logo pasa á segunda parte ; ) Non sei. Estou intentando divertirme e probar cousas.
O capítulo desvela a que parece ser a trama da historia: o truculento asasinato do pai de Xan. Que pode pasar a continuación? parece que só nos falta resolver a súa reacción cando descubra todo iso.
O fragmento de guión que encabeza é, en si mesmo, interesante, pero non albisco que relación poida manter co resto.
Chamoume a atención que Xan non saiba da cualificación da súa nai, persoalmente como nai non me identifico co personaxe. Paréceme inverosímil unha relación con esa clase de segredos entre os dous, aínda que xa sabemos que outros segredos si se manteñen.
As conversas do tenis parécenme algo simples, en concreto o tema dos eólicos, creo eu, estáse desenvolvendo a máis alto nivel que o que poidan argallar estes políticos locais, que creo que teñen pouca marxe de maniobra agás de convencer aos seus veciños sen grandes contraprestacións, por pura fidelidade ao poder do que forman parte.
Sigo sen entender quen é a nena do final, non percibo conexión aínda
Na cuestión de fuxir dun pasado e que nin a túa familia o coñeza, teño non un, senón varios exemplos. Sei que o da nena e a nai, os capítulo número poden causar desafogo por non enténdelos, é unha proba que ata o final, ou preto do final, non sei se gustará, mesmo a min.
Esto de non ler as novelas dun tirón, danos moitas dúbidas. As cousas vanse desvelando pouco a pouco.
Neste capítulo quédome coas emocións da humanidade, concretamete coas das mulleres do mar, coa xestión das ausencias e das desaparicións e de como perviven nas xeracións posteriores.
Quédame tamén un mal sabor a inxustiza, que encadeo co capítulo anterior.
Sigo sen saber quen é esa nena, e estame tardando ver a conexión co resto da historia de Xan.
(Vexo que os eólicos non son preocupación exclusiva de Vilaseca e do Complexo Atlantis.)
Grazas Rosa, supoño que todxs vívimos e bebemos de moitas fontes comúns. Non sei se de todo, pero irán aparecendo respostas. Aperta.
Gústame cada anaco, particularmente. Gústame que se traten temas coma os montes e a cotidianidade. Sen embargo, comparto coas compañeiras o sentimento de desconcerto, porque non entendo ben a onde pode ir parar á historia, con tantas mini sub-tramas. Aínda me pregunto tamén polos números, polas diferentes separaciós que o autor desexa facer e por que as fai dese xeito. Gústame, como dixen, moito a prosa, e penso que nos seguines capítulos o desafío estará en poder encamiñar un pouco máis se cadra a narración. Parabéns!
Moitas grazas pola lectura e pola achega da cotiandade, é algo moi de ninguéns, intento escribir moito na cabeza antes de pásalo ao ordenador. Xan está moi desconcertado agora mesmo, e agardo que el e todxs nxs academos tamén respostas. Acepto o desafío para os próximos capítulos. Azos na continuación da túa historia (a na de todxs).
Estou un pouco perdido, eu tamén. Non sei se é culpa miña, culpa do formato ou culpa da narración. Vou supor que hai algo do último e vou comentar algo nese sentido, que ao cabo é o que lle pode ser máis útil ao autor. Este capítulo desenvolve demasiadas liñas argumentais e personaxes en paralelo. Sei que a sensación final de as historias reunírense é pracenteira sempre. Mais antes hai que conseguir un investimento emocional en cada unha das liñas, e non sempre é o caso aquí. Algunhas, como a da nena, por resultaren demasiado crípticas. Penso que esta novela gañaría moitísimo cun foco máis centrado: sempre no protagonista e nunca ultrapasando os seus coñecementos.
Como acontecía en Despois de arder, e noutra liña de pensamento, debo indicar que a presentación dos viláns empresarios do sector eólico é demasiado teatral. E creo que, neste caso, éo pola imposibilidade de construír máis a modo, pois hai demasiadas tramas paralelas como para lle conceder tempo a esa en específico. En conclusión, deben ser retradados a través de fotografías breves que mostren a súa maldade interior.
Sei que non se lle pode pedir a un autor que o seu proxecto vaia por un lugar distinto ao que el desexa, mais debo insistir en que boto de menos os primeiros capítulos, onde o protagonismo claro creaba unha intriga interesante. Aínda hai moito diso neste capítulo, e é onde brilla máis.