Despois de arder. Capítulo 3

Rosa Sánchez.

Luces e sombras

A procesión veciñal chegou á ermida entre lusco e fusco. O escenario apocalíptico que viviran media hora antes desaparecera. Xa podían darlle volta ao alento, estar ergueitos, verse uns aos outros e ceibar as emocións contidas. O medo aliviara e déronse a licenza de chorar, de abrazarse e, algúns, de pórse de xeonllos e bicar o chan.

Mariluz sentía que o arboredo os recibía cun sorriso e cos brazos abertos. Mesmo parecía que os ramallos de castaños, carballos e ameneiros se separaban para que a lúa chea iluminase aqueles humanos amigos convocados por eles. Ante o seu poderío, o nordés desviárase, a nube negra afastárase e as charamuscas non prenderan. Sen dúbida, había un vínculo entre ese espazo e os habitantes de Vilaseca que viña de vello e no que a muller de auga do seu soño tiña algo que ver.

Xurxo, que seguía coa corda na man, foina recollendo compasadamente, envolvéndoa en oitos nos seus brazos, ata que acadou o outro extremo, asido aínda pola súa muller. As miradas cruzáronse e ocultaron verdades e mentiras que se diluían nas circunstancias.

O grupo non tardou en organizarse. Xa era de noite e aproveitaron o xerador de enerxía da verbena para alumear o campo diante da ermida, que xa alguén abrira. Tiñan un oco na parede para agochar a chave e toda a veciñanza sabía del. Mariluz axudaba e observaba. Ela e os seus sobriños eran os únicos alleos e non coñecían eses costumes compartidos e madurados no trato de anos. Encomendáronlle ir por auga á fonte, que quedaba á esquerda do templo, e os pequenos foron con ela. Mentres enchía as xerras, unha voz coñecida sorprendeuna:

–Señora Isaura! Que susto me deu. Vexo que está ben. Non a vira antes.

–Estiven aquí todo o tempo. E estes nenos?

–Son os meus sobriños.

–Queredes xogar?

–Siiii –Os cativos brincaron.

–Primeiro, vouvos contar un conto. Este bosque no que estamos ten moitos moitos anos e nel vive unha gran familia.

–Onde están? –preguntou un dos irmáns.

–Hai unha mamá carballo que é a árbore máis grande deste lugar. Sabedes cal é?

–O que está a carón das vacas? –adiantouse o máis pequeno.

–Siii. Moi ben! Sabedes cantos anos ten? Máis de dous mil. Leva aquí moito tempo e coida dos seus fillos. Vedes ao seu redor que os outros carballos son máis pequenos? Agora dicídeme, como pode coidar unha árbore mamá dos seus nenos?

–As mamás dan de comer.

–A miña rífame cando fago mal as cousas.

–Poñen a durmir os fillos.

–Mándame á escola.

–Efectivamente, todo iso fan as mamás que lles queren ben aos seus fillos. E nestes bosques vellos, as árbores comunícanse polas ramas e polas raíces. Como vedes, hai máis que carballos. Son outra parte desta gran familia, que antigamente foi moito máis extensa –Anicouse cara aos pequenos–. Cada árbore ten unha fada que o coida desde que nace e en cada bosque hai unha gardiá. Cando hai algún perigo, alíanse para protexerse. Agora vouvos propoñer unha cousa. Quero que vaiades ao Carballo Nai, busquedes a súa fada e me digades de que cor ten os ollos e o cabelo.

Mariluz preguntoulle a Isaura se todo o que acababa de contar era verdade e narroulle o seu soño.

–Hai un Entremundos, entre este e o do Alén que poucos poden ver –fixo unha pausa–. A Nosa Nai ten moitas maneiras de comunicarse. Algo quería de ti. Salvaches os veciños de Vilaseca.

–Eu non, foi Frolinda.

–Eso pensas ti. Pero Frolinda sabe ben que ti a guiabas co que as árbores che contaban ao seu xeito. Eles non falan. Non falan coma os humanos.

–Por que querían salvar os veciños de Vilaseca?

–Porque as liñaxes destes veciños os salvaron a eles antes. Non é casualidade que aquí haxa unha ermida. Foi a maneira que atoparon de impedir que este bosque se cortase. Algúns humanos, temerosos do que ten poder, sométeno ou destrúeno –e interrompeu o relato–. Fai unha proba, pon o compás do teu móbil e mira o que pasa aquí.

–Aínda teño algo de batería. Espera… Vou a ajustes… Xa atopei: brújula …. Dime que calibre –debuxa un infinito no aire–. A ver… Gho! Non vai! Será que non hai cobertura?

–Ven probar outro día e desengánaste.

Os nenos volveron correndo, contentos, berrando:

–Atopamos a fada! Xa a vimos!

–Estaba durmindo! Tiña os ollos pechados!

–O pelo teno coma o da tía Mariluz, roxo.

–Unhas guedellas ben longas! Chegan ó chan!

–Moi ben. Pois agora, a ver se atopades un trasno. Ollo! Son moi pequenos e atravesados. Gústalles moito rirse da xente. Mirade naquela pedra onde están os gatos –Foi a nova encomenda de Isaura.

–Isaura, e por que as árbores falaron comigo?

–Porque a Nosa Nai cho permitiu.

–Cando dis “Nosa Nai”, falas da Santiña.

–Máis ou menos.

Os pequenos volveron interrompelas coa súa algarabía. Saltaban de emoción:

–Mika pillou o trasno.

–Escapoulle e colleuno outro gato.

–E desapareceu.

–Non desapareceu. Meuteuse dentro da pedra –porfiaba o máis pequeno.

A tía puxo algo de orde na liorta e mandounos apañar castañas e abelás.

Frolinda observaba de lonxe a Mariluz. Tiñan unha conversa pendente despois de toda a angustia que pasaran xuntas poñendo a xente a salvo. Empezou a preocuparse cando viu que falaba soa e achegouse.

–Estás ben, Mariluz? Deume a impresión de verte falar soa.

–Si, estou ben. Falaba con Isaura.

–Con quen? Mira que a avariada son eu. Non quero que me saques o posto.

–Estaba con Isaura. Atópome con ela moitas veces cando veño a por auga.

–Eu non coñezo ningunha Isaura. En Vilaseca non hai ninguén con ese nome.

As amigas volveron coas xerras de auga. Entre todos non se tardou en preparar unha cea coas bebidas e viandas envasadas que quedaran da festa e coas castañas e abelás recollidas polos cativos. Despregaron as mesas e bancos e as trinta e tres persoas da comitiva puideron sentar e matar a fame.

Outro tanto facían os animais. Mika, a gata dos Agar, ofreceulles unha demostración de tortura á súa presa. O desafortunado era un rato mantido, que facía o morto para escapar da diversión da súa cazadora. Mariluz non lles permitiu aos rapaces, que se poñían do lado do roedor, interromper a felina.

As vinte e dúas vacas da cooperativa, cos seus becerros, deitáranse nun leito de follas secas e remoían tranquilas. Víase que se sentían protexidas debaixo da extensa copa do carballo que as abrigaba. As galiñas improvisaron niños nos que deixaron os seus ovos e repartíronse polas ramas de árbores baixas, facendo gala das súas alas, non tan atrofiadas. Pola súa banda, os border collie da aldea mantiñan as ovellas recadadas, baixo a mirada atenta dos mastíns.

Serían as once da noite cando o grupo entrou na ermida. Todos querían agradecerlle á Santiña que os mantivese a salvo. Unha señora pousou cinco velas prendidas nas puntas dunha estrela labrada no chan. Seguidamente empezaron unha oración que sorprendeu a Mariluz:

–Forzas do ar, da auga, da terra e do lume, xuntádevos coa Nosa Señora e protexede este templo, a súa gardiá e a todos nós. Grazas, grazas, grazas, Santiña, Nosa Nai –coreaban.

Despois dos rezos, distribuíronse polos bancos e polo chan. Botaron man das alfombras, dos manteis, das cortinas decorativas e da vestimenta eclesiástica para acomodarse.

Mariluz foi cos sobriños para a tribuna. Deitáronse sobre dous escapularios e tapábanse cunha alba. Desde alí tiña unha boa vista do altar. Era a primeira vez que estaba dentro da ermida e acababa de entender o diminutivo. A imaxe, colocada nunha furna pentagonal de pedra, non medía máis de medio metro. Nunha primeira ollada lembroulle o home de Vitruvio. Estendía os brazos ao alto. Na man dereita portaba unha pluma ou palma e na esquerda unha caixa ou libro. Os seus cabelos eran longos. Estaban pintados de tons azuis no lado esquerdo e de prateados no outro. Unhas flores amarelas e outras vermellas dábanlle colorido á zona inferior da escultura. Máis arriba da fronte víase unha estrela dourada de cinco puntas e a cintura da Santiña estaba cinguida cunha grosa corda. Toda a composición estaba enmarcada nunha árbore que estendía ao seu redor as ramas e as raíces.

Un rosetón pentalfa enriba da porta orientada ao sol nacente e catro pequenas fiestras da mesma forma deixaban entrar a luz exterior. Esas imaxes levárona aos seu soños recorrentes.

Os fillos de Frolinda e Xurxo non pestanexaban ante os seus dispositivos ao alborexar o día. Por fin lles chegaba algunha nova alentadora:

–Á espera de información sobre os devastadores incendios na Costa da Morte –soaba na cadea galega–, os expertos non atopan explicación ás imaxes que nos chegan. O lume deixou debuxado un frondoso pentagrama nas inmediacións da aldea de Vilaseca, rodeado da fumareda negra e de terreos queimados. O que máis sorprende é que se detectou iluminación no lugar pola noite. Esperamos poder informar ao longo da mañá, unha vez que se restablezan as comunicacións e os nosos correspondentes nos dean máis datos dos estraños sucesos.

Nas redes sociais compartíanse as imaxes con comentarios variados:

–Os carballos frean o lume.

–Un bosque ancestral se salva del fuego en Galicia.

–¿Es una imagen trucada? –desconfiaban.

–Desde acá enviamos ánimo a los vecinos de Vilaseca. Argentina está con vosotros –escribiron do Centro Galego de Bos Aires.

Os sucesos non lle pasaban desapercibidos a un ambicioso empresario. O presidente do Complexo Atlantis seguíaas con atención desde o seu despacho e faltoulle templo para marcar o teléfono:

–Alexander, quiero un informe completo de lo que pasa en ese bosque de Vilaseca en el que no ha entrado el fuego. ¡Y la relación completa de los propietarios de los terrenos!